Budżet pełen innowacji

Stanisław Gomułka Rząd ma niemal zerowe szanse na poprawę budżetowej propozycji Brukseli na lata 2021–2027. Ale duże szanse na zmniejszenie dopływu pieniędzy z UE w tym okresie.

O polityce fiskalnej w krajach UE decydują narodowe parlamenty. Wydatki i dochody narodowych budżetów to 40–50 proc. PKB poszczególnych krajów. Budżet wspólny UE to tylko 1 proc. PKB. Niemniej, obok wspólnej waluty i wspólnej polityki monetarnej w strefie euro jest on jednym z kilku najważniejszych instrumentów realizacji wspólnej polityki gospodarczej.

Trzy niespodzianki

Propozycja budżetowa Komisji Europejskiej (KE) na lata 2021–2027 zawiera kilka innowacji, wręcz niespodzianek. Pierwszą jest to, że pomimo brexitu dochody i wydatki mają wzrosnąć aż o 20 proc. w porównaniu z obecną perspektywą. Część tego ma wynikać ze wzrostu PKB, ale połowa – ze zwiększenia wpływów w relacji do PKB, czyli ze zwiększenia opodatkowania krajów na rzecz unijnej Wspólnoty. Zatem ta finansowa propozycja to nie tylko kolejny budżet, ale i polityczne przesłanie, że po odejściu Brytyjczyków ma nastąpić wzmocnienie współpracy w obszarze gospodarczym między pozostałymi 27 krajami UE.

Drugą innowacją jest wyjątkowo duże przesunięcie w strukturze wydatków na rzecz programów wielonarodowych czy wręcz unijnych, m.in. poprzez zmniejszenie liczby programów o ponad jedną trzecią, z obecnych 58 do 37....