Gdy zło urządza świat

autor zdjęcia: Natalia Kabanow

źródło: Fotorzepa

Krystian Lupa o spektaklu „Capri" w stołecznym Teatrze Powszechnym, kłamstwie w polityce i religii traktowanej jak maczuga. Premiera 12 października.

Czy wcześniejszy „Proces" Kafki, a teraz „Capri – wyspa uciekinierów" wg „Kaputt" i „Skóry" Curzia Malapartego to ostrzeżenie przed powrotem totalitaryzmów XX wieku?

Być może „Capri" jest postscriptum „Procesu", w którym chcieliśmy wyrazić nasze obawy, ale zatrzymało się to w połowie drogi, bo rzeczywistość jest dynamiczna i nas wyprzedziła. Weszła w „Proces" w kafkowski sposób, a po wyrzuceniu nas z Teatru Polskiego we Wrocławiu zyskała wraz z nami status oskarżonego, z którego skwapliwie skorzystaliśmy i budowaliśmy dalej. W tym czasie trwał już w kraju stan permanentnej wojny psychicznej. Curzio Malaparte określa to następująco: zbliżająca się wojna objawia się rozrostem i natężeniem kłamstwa, akceptacji dla niego oraz poczuciem, że żyjemy w jego przestrzeni i towarzyszącym mu wstydzie, w którym trudno jest już pozytywnie projektować przyszłość. A jednocześnie pragniemy być zadomowieni w przeszłości, gdzie każdy porządny człowiek chce umieszczać dokonania godne i rzetelne, czyli mieć korzenie w prawdzie. Bo wszystkie sukcesy, jakie odnosimy złodziejsko – ludziom wrażliwym nie dają szczęścia.

Co z pozostałymi?

Rozrasta się grono ludzi cynicznych, którym to jest ganc egal. Wtedy pojawiają się ludzie pokroju Mussoliniego, którzy zakorzenienia w prawdzie nie pragną. Malaparte...