XI przykazanie: nie bądź obojętny

autor zdjęcia: Wojtek Radwański

źródło: AFP

W uroczystościach rocznicowych wzięło udział ponad 200 ocalałych z Holokaustu

„Mamy straszne przeczucie, gdyż wiemy" – takie było motto 75. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau.

Słowa te napisał Załmen Gradowski – polski Żyd, były więzień obozu Auschwitz, jeden z organizatorów buntu Sonderkommando Birkenau 7 października 1944 r. Prawdopodobnie zginął tego dnia w trakcie walki.

Jest on autorem dwóch rękopisów w języku jidysz, które ukrył przed śmiercią. Odnaleziono je po wojnie. Motto obchodów zostało zaczerpnięte z jego rękopisów. „Mojemu pisaniu towarzyszy pragnienie, aby chociaż minimum informacji o tej rzeczywistości dotarło do świata, a wówczas Ty, świecie, pomścij wszystko" – napisał.

Prawdę o okrucieństwie w tym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym przypomnieli świadkowie, którzy ocaleli z Holokaustu. W uroczystości pod bramą śmierci Auschwitz II-Birkenau uczestniczyło ponad 200 ocalałych.

Zostały tylko łzy

Batszewa Dagan, izraelska poetka, psycholog i pedagog, w 1942 r. uciekła z getta i przedostała się na teren Niemiec, ale po kilku...