Nagły powrót do potrącania kar umownych w zamówieniach publicznych

24 sierpnia 2022 r. bez żadnego vacatio legis przestał obowiązywać art. 15r1 specustawy covidowej. Oznacza to uchylenie obowiązującego od 24 czerwca 2020 r. w zamówieniach publicznych zakazu potrącania kar umownych oraz dochodzenia ich z zabezpieczenia należytego wykonania umowy.

Art. 15r1 tzw. specustawy covidowej (czyli ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19 lub innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych) był bodajże jedyną regulacją specustawy w obszarze zamówień publicznych, która została wprowadzona w interesie wykonawców, a nie w interesie zamawiających.

Epidemia pogorszyła kondycję ekonomiczną przedsiębiorców działających na rynku zamówień publicznych. Dlatego w specustawie wprowadzono przepisy ograniczające możliwość:

∑ potrącenia kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy,

∑ dochodzenia zaspokojenia kary umownej z zabezpieczenia należytego wykonania umowy,

w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z Covid-19 (i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni).

Jak bowiem można było wyczytać w uzasadnieniu ustawy wprowadzającej ten zakaz, natychmiastowe egzekwowanie przez zamawiających kar umownych (nawet spornych) – czy to z wynagrodzenia, czy gwarancji bankowej – może doprowadzić do utraty przez wykonawców płynności finansowej, a w konsekwencji ich zdolności do pozyskiwania nowych zamówień publicznych, jak i realizacji już zawartych umów o udzielenie...