Jak rozliczyć VAT przy transakcjach łańcuchowych?

Transakcje łańcuchowe należą transakcji budzących najwięcej wątpliwości podczas ich rozliczania. Przyczyną takiego stanu rzeczy są nie do końca jasne przepisy w tym zakresie, ale również niejednolita linia interpretacyjna dotycząca zagadnień związanych z tym rodzajem transakcji.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji transakcji łańcuchowej, jednak przyjmuje się, że jest to sytuacja, w której w dostawie tych samych towarów bierze udział kilka podmiotów – minimum trzy – w taki sposób, że pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy. Jednocześnie, pomimo faktu, że fizycznie dochodzi do przemieszczenia towaru tylko raz to przyjmuje się, że każdy z podmiotów uczestniczących w łańcuchu dokonuje odrębnej dostawy towarów na rzecz kolejnego nabywcy.

Transakcje łańcuchowe mogą mieć charakter:

∑ krajowy – gdy transakcje są dokonywane pomiędzy podmiotami krajowymi i towar podlega przemieszczeniu tylko na terytorium kraju,

∑ międzynarodowy – gdy transakcje są dokonywane pomiędzy podmiotami z różnych państw i towar podlega przemieszczeniu pomiędzy dwoma różnymi państwami.

Dla sposobu opodatkowania poszczególnych dostaw składających się na transakcję łańcuchową najważniejsze znaczenie ma przypisanie transportu do jednej z dostaw, a w konsekwencji określenie miejsca (kraju) opodatkowania VAT wszystkich dostaw w łańcuchu. Z tego względu najwięcej wątpliwości podatników w zakresie poprawnego rozliczenia VAT budzą transakcje łańcuchowe o charakterze międzynarodowym.

Miejsce dostawy

Ustalając miejsce opodatkowania VAT dla poszczególnych dostaw w...