Dobre miejsce na zmiany

autor zdjęcia: Radek Pasterski

źródło: Fotorzepa

Aby budować mosty, trzeba zawsze przekraczać siebie - Krzysztof Czyżewski, laureat VIII edycji nagrody im. Jerzego Giedroycia

Dzięki Pograniczu małe Sejny mają teatr. W dawnej synagodze odbywają się koncerty. Pogranicze dba o leśniczówkę, w której mieszkał Czesław Miłosz, i o zabytki zostawione przez autochtonów

Sejny to malownicze miasteczko leżące niedaleko granicy z Litwą. Przed wojną prócz Polaków mieszkali tu: Żydzi, Niemcy, Rosjanie, Litwini, Ormianie i Tatarzy. Dziś o wielokulturowej historii miasta przypominają stojąca w jego centrum synagoga i cmentarze. Pod Sejnami mieszkają rodziny tatarskie i Ormianie. Sprzedawczyni w sklepie mówi jeszcze o starowiercach. No i są Litwini. Najliczniejsi. – Wybraliśmy to miasto ze względu na tę jego wielokulturowość – mówi Krzysztof Czyżewski, który do Sejn z rodziną przeniósł się z Poznania jesienią 1990 roku.

Kilka miesięcy wcześniej upadł PRL. – To był niezwykły czas, dobre miejsce na zmiany. Myśmy to wykorzystali – wspomina Czyżewski. W styczniu 1991 roku założył ośrodek Pogranicze – miejsce, w którym miał być budowany dialog między mieszkającymi tutaj ludźmi wielu narodowości. Czyżewski chciał też pokazać wspólną historię pogranicza. Wspólną, czyli polską, litewską, rosyjską i białoruską. – Mamy różne pochodzenie, ale mieszkamy w Polsce – podkreśla.

Początki nie były łatwe. Sejny lat 90. były ubogim miasteczkiem. Młodzi masowo wyjeżdżali stąd w poszukiwaniu pracy. Dziś zresztą jest prawie tak samo. – Mężczyzna to w lesie jeszcze dorobi, a kobieta może tylko sprzątać w szkole albo grabić liście – żali się młoda kobieta stojąca w kolejce do burmistrza. – Wszyscy tu przychodzą i pytają o pracę. To prawdziwy cyrk....