W kogo uderza wojna gazowa

źródło: Rzeczpospolita

Chociaż gaz odgrywa większą rolę w gospodarce Ukrainy niż Polski i jego zużycie jest znacznie większe, to jednak nasi sąsiedzi dobrze przygotowali się do kryzysu z Rosją i mają pełne magazyny.

Europejskie firmy mogą żądać odszkodowań. Przykład dała węgierska spółka Emfesz, która zaskarżyła Ukrainę i Naftogaz. Trzeba jednak pamiętać, że takie sprawy niełatwo jest wygrać.

Dziś trudno jeszcze ocenić, w jakim stopniu przedsiębiorstwa, które ucierpiały w wyniku rosyjsko-ukraińskiej wojny gazowej, zmuszone przez konflikt do wstrzymania bądź ograniczenia produkcji będą mogły uzyskać zadośćuczynienie finansowe.

Dotychczasowe polskie doświadczenia w tym względzie pokazują, że sprawa jest skomplikowana. Wywalczenie odszkodowania przez nasze zakłady azotowe, Anwil czy PKN Orlen okazało się niemożliwe np. cztery lata temu, gdy ograniczono im dostawy gazu z powodu sporu między Białorusią a rosyjskim Gazpromem. Polskie spółki starały się łącznie o 20 mln zł odszkodowania.

Podobnych przykładów jest więcej. Nie zraziło to jednak firmy Emfesz z Węgier, drugiego pod względem wielkości importera gazu w tym kraju, która zaskarżyła w piątek w sądzie Unii Europejskiej w Luksemburgu Ukrainę i spółkę Naftogaz za „niewywiązywanie się z umów tranzytowych”. W uzasadnieniu Emfesz podała, że poniosła milionowe straty z powodu wstrzymanych dostaw. Według ukraińskiej agencji UNIAN właścicielem firmy jest Dmytro Firtasz, współwłaściciel spółki RosUkrEnergo pośredniczącej w sprzedaży rosyjskiego gazu na Ukrainę.

Podobne sprawy trudno jednak wygrać. Jeden z ekspertów rynku gazowego wyjaśnia to na przykładzie: – Kontrakt rosyjsko-polski jest np. tak skonstruowany, że PGNiG może odebrać w jednym miesiącu mniej gazu, niż wynikałoby to z harmonogramu, a w...