W cieniu Jałty
Konferencja jałtańska jest dla Polaków symbolem zdrady i porzucenia przez zachodnich aliantów. Wiosną 1945 r. jej ustalenia dawały jednak cień nadziei, że sytuacja w końcu zmieni się na lepsze
Z początkiem 1945 r. PKWN przekształcił się w Rząd Tymczasowy, który został uznany za legalne władze Rzeczypospolitej przez Związek Sowiecki, a wkrótce także przez Czechosłowację i Francję. W ten sposób decyzją Józefa Stalina formalnie zaistniał w Polsce stan dwuwładzy. Jak się miało wkrótce okazać, było to posunięcie przygotowujące grunt pod ostateczne decyzje w sprawie przyszłości Polski.
12 stycznia 1945 roku ruszyła kolejna wielka ofensywa wojsk sowieckich. Pięć dni później zajęto ruiny lewobrzeżnej Warszawy. W ciągu kolejnych tygodni Armia Czerwona zajęła resztę ziem polskich i wkroczyła na terytorium Niemiec. W ten sposób w rękach Stalina znalazł się cały obszar Polski – tereny włączone w skład Związku Sowieckiego, ziemie administrowane przez Rząd Tymczasowy oraz te, które ewentualnie miały zostać przyłączone do państwa polskiego po zakończeniu wojny.
Rozwiązanie armii krajowej
Nowa sytuacja postawiła pod znakiem zapytania dotychczasową formułę konspiracji zbrojnej. Wychodząc z założenia, iż jej utrzymywanie naraża tylko na represje, a walka zbrojna z Sowietami nie ma szans powodzenia, gen. Leopold Okulicki „Niedźwiadek" wydał 19 stycznia 1945 roku rozkaz rozwiązujący Armię Krajową. Pisał w nim: „Nie jest to [sukcesy wojsk sowieckich] jednak zwycięstwo słusznej sprawy, o którą walczymy od roku 1939. W...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta