Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Pozostaje jedno – zorganizować samoobronę

06 kwietnia 2011 | Żołnierze wyklęci | Tomasz Łabuszewski Kazimierz Krajewski
Odprawa dowódców terenowych i samoobrony Obwodu AKO Augustów. Od lewej: ppor. Jan Szumski „Snop”, kpr. pchor. Leszek Szymański „Topola”, ppor. Edward Wawiórko „Skiba”, ppor. Czesław Stolarski „Rakieta”, ppor. Jerzy S. Kuntz „Palant”, pchor. Franciszek Muszyński „Czarny”. Las „Łubianka” k. Sztabina, wiosna 1945 r.
źródło: IPN
Odprawa dowódców terenowych i samoobrony Obwodu AKO Augustów. Od lewej: ppor. Jan Szumski „Snop”, kpr. pchor. Leszek Szymański „Topola”, ppor. Edward Wawiórko „Skiba”, ppor. Czesław Stolarski „Rakieta”, ppor. Jerzy S. Kuntz „Palant”, pchor. Franciszek Muszyński „Czarny”. Las „Łubianka” k. Sztabina, wiosna 1945 r.
Oddział por. Aleksandra Rubińskiego  „Jastrzębia”  (zima 1944/1945)
źródło: IPN
Oddział por. Aleksandra Rubińskiego „Jastrzębia” (zima 1944/1945)
Ppłk Władysław  Liniarski „Mścisław”  (komendant Białostockiego Okręgu AK-AKO)  i ppor. Jan Zieliński „Skrzetuski”  (szef bazy łączności  krypt. „Źródło”)
źródło: IPN
Ppłk Władysław Liniarski „Mścisław” (komendant Białostockiego Okręgu AK-AKO) i ppor. Jan Zieliński „Skrzetuski” (szef bazy łączności krypt. „Źródło”)
Żołnierze żandarmerii Obwodu AKO  Bielsk Podlaski  na stanowiskach  bojowych
źródło: IPN
Żołnierze żandarmerii Obwodu AKO Bielsk Podlaski na stanowiskach bojowych
Por. Zygmunt  Błażejewicz „Zygmunt”  (fot. z okresu służby  w PSZ na Zachodzie)
źródło: IPN
Por. Zygmunt Błażejewicz „Zygmunt” (fot. z okresu służby w PSZ na Zachodzie)
Grupa kadry  Inspektoratu  Suwalskiego  (Rejonu „C” AKO),  siedzi w środku  mjr Franciszek  Szabunia „Zemsta”
źródło: IPN
Grupa kadry Inspektoratu Suwalskiego (Rejonu „C” AKO), siedzi w środku mjr Franciszek Szabunia „Zemsta”
Grupa partyzancka  z Krynek (pow. Sokółka) po dołączeniu  do oddziału  AKO „Bohuna”
źródło: IPN
Grupa partyzancka z Krynek (pow. Sokółka) po dołączeniu do oddziału AKO „Bohuna”
Partyzanci oddziału AKO „Bohuna”  podczas ćwiczeń  terenowych  pod Szudziałowem. W pierwszym rzędzie mierzy z karabinu  Witold Ziółkowski, obok K. Korzeniowski, nad nim przy erkaemie  Leonard Janowicz
źródło: IPN
Partyzanci oddziału AKO „Bohuna” podczas ćwiczeń terenowych pod Szudziałowem. W pierwszym rzędzie mierzy z karabinu Witold Ziółkowski, obok K. Korzeniowski, nad nim przy erkaemie Leonard Janowicz
Pluton „Lisa”  ze złożonego  z kresowiaków oddziału „Bohuna” (Obwód  AKO Sokółka)
źródło: IPN
Pluton „Lisa” ze złożonego z kresowiaków oddziału „Bohuna” (Obwód AKO Sokółka)
Ppor. Teodor  Śmiałowski „Szumny” z dziećmi (fot. z 1944 r.)
źródło: IPN
Ppor. Teodor Śmiałowski „Szumny” z dziećmi (fot. z 1944 r.)
Pchor. Zdzisław  Jabłoński „Pirat”,  adiutant ppor. „Szumnego”, poległ wraz z nim w zasadzce pododdziału  1. Brygady Pancernej  im. Bohaterów  Westerplatte  ludowego Wojska Polskiego
źródło: IPN
Pchor. Zdzisław Jabłoński „Pirat”, adiutant ppor. „Szumnego”, poległ wraz z nim w zasadzce pododdziału 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte ludowego Wojska Polskiego
Ppor. Teodor  Śmiałowski „Szumny”,  komendant Ośrodka AKO Drohiczyn – Siemiatycze, poległ 24 lipca 1945 r.
źródło: IPN
Ppor. Teodor Śmiałowski „Szumny”, komendant Ośrodka AKO Drohiczyn – Siemiatycze, poległ 24 lipca 1945 r.
Ppłk Władysław  Liniarski „Mścisław” (fot. przedwojenna)
źródło: IPN
Ppłk Władysław Liniarski „Mścisław” (fot. przedwojenna)
Ppłk Władysław  Liniarski „Mścisław” (fot. z okresu okupacji niemieckiej)
źródło: IPN
Ppłk Władysław Liniarski „Mścisław” (fot. z okresu okupacji niemieckiej)

Decyzja o kontynuowaniu walki z komunistycznym reżimem podjęta została przez ppłk. „Mścisława” samodzielnie, w warunkach intensywnego terroru NKWD i UB

Ziemia białostocka stała się wiosną 1945 r. terenem ostrego, zbrojnego starcia sił niepodległościowych z formacjami reżimowymi i sowieckimi wojskami okupacyjnymi. Istniejący na tym terenie okręg Armii Krajowej został na mocy rozkazu dowodzącego nim ppłk. Władysława Liniarskiego „Mścisława" przekształcony w lutym 1945 r. w nową strukturę organizacyjną – Armię Krajową Obywateli (AKO) – zamiennie używano też nazwy Obywatelska Armia Krajowa (OAK). Decyzja ta była reakcją na rozkaz gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka" z 19 stycznia 1945 r. rozwiązujący Armię Krajową.

W praktyce prócz zmiany przeciwnika z Niemców na reżimowe władze komunistyczne i wspierające je okupacyjne siły sowieckie, zarządzona przez „Mścisława" zmiana sprowadzała się do zmiany kryptonimów oraz zastosowania nowego nazewnictwa w organizacyjnej korespondencji wewnętrznej (dawne określenia „komendant", „dowódca" – zastąpione zostały terminem „przewodnik" – np. przewodnik (komendant) okręgu, przewodnik obwodu – i tak do dowódcy drużyny w dół). Wybór tego określenia związany był z fragmentem styczniowego rozkazu gen. Leopolda Okulickiego, w którym wzywał on żołnierzy rozwiązanej Armii Krajowej, by byli nadal przewodnikami narodu. W terenie szeregowi żołnierze niewiele o tych zmianach wiedzieli i mieli w pełni uzasadnione przekonanie, że wciąż są żołnierzami AK. Decyzja o...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8896

Spis treści
Zamów abonament