Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

3000 polskich marynarzy

10 września 2011 | Bitwy i wyprawy morskie | Michał Janik
Prezydent Władysław Raczkiewicz wśród kandydatów na marynarzy polskiej floty handlowej, prawdopodobnie rok 1941
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Prezydent Władysław Raczkiewicz wśród kandydatów na marynarzy polskiej floty handlowej, prawdopodobnie rok 1941
Transatlantyk M/s „Piłsudski” wpływa do portu w Gdyni, lata 30.
źródło: EAST NEWS
Transatlantyk M/s „Piłsudski” wpływa do portu w Gdyni, lata 30.
Plakat „Gdynia – nowy port nad Bałtykiem”, rys. Stefan Norblin, 1925 r.
źródło: east news, archiwum „mówią wieki”, wikipedia
Plakat „Gdynia – nowy port nad Bałtykiem”, rys. Stefan Norblin, 1925 r.
Budowany kadłub S/s „Olza” na pochylni w Stoczni Gdyńskiej
źródło: east news, archiwum „mówią wieki”, wikipedia
Budowany kadłub S/s „Olza” na pochylni w Stoczni Gdyńskiej
Mamert Stankiewicz, legenda polskiej marynarki, jako kapitan transatlantyka  M/s „Piłsudski”
źródło: east news, archiwum „mówią wieki”, wikipedia
Mamert Stankiewicz, legenda polskiej marynarki, jako kapitan transatlantyka M/s „Piłsudski”
Uroczystość poświęcenia M/s „Chrobry”, lipiec 1939 r.
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Uroczystość poświęcenia M/s „Chrobry”, lipiec 1939 r.
Masowiec S/s „Robur III”, który w czasie wojny pływał pod nazwą „Kmicic”
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, archiwum „Mówią wieki”
Masowiec S/s „Robur III”, który w czasie wojny pływał pod nazwą „Kmicic”
Marynarze z transportowca Polskiej Marynarki Wojennej ORP „Wilia” i żołnierze francuskich wojsk kolonialnych w Casablance w 1940 r.
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, archiwum „Mówią wieki”
Marynarze z transportowca Polskiej Marynarki Wojennej ORP „Wilia” i żołnierze francuskich wojsk kolonialnych w Casablance w 1940 r.
Stanisław Lehr, kapitan S/s „Lwów”
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe, archiwum „Mówią wieki”
Stanisław Lehr, kapitan S/s „Lwów”
Zaladunek żołnierzy Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich na francuski statek przed wyruszeniem do Norwegii, kwiecień 1940 r
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Zaladunek żołnierzy Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich na francuski statek przed wyruszeniem do Norwegii, kwiecień 1940 r
Statek pasażersko-towarowy S/s „Warszawa” pływający podczas wojny na Morzu Śródziemnym
źródło: archiwum „mówią wieki”, wikipedia, narodowe archiwum cyfrowe
Statek pasażersko-towarowy S/s „Warszawa” pływający podczas wojny na Morzu Śródziemnym
Drobnicowiec S/s „Śląsk”, który w 1940 r. uciekł przed internowaniem z portu Kaolack we francuskim Senegalu
źródło: archiwum „mówią wieki”, wikipedia, narodowe archiwum cyfrowe
Drobnicowiec S/s „Śląsk”, który w 1940 r. uciekł przed internowaniem z portu Kaolack we francuskim Senegalu
Drobnicowiec ms „Stalowa Wola”, który w lipcu 1940 r. uciekł  z Dakaru
źródło: archiwum „mówią wieki”, wikipedia, narodowe archiwum cyfrowe
Drobnicowiec ms „Stalowa Wola”, który w lipcu 1940 r. uciekł z Dakaru
Ochotnicy do armii polskiej we Francji przewożeni z Grecji przez S/s „Warszawa”, 1940 r.
źródło: archiwum „mówią wieki”, wikipedia, narodowe archiwum cyfrowe
Ochotnicy do armii polskiej we Francji przewożeni z Grecji przez S/s „Warszawa”, 1940 r.
Księżna Kentu wizytuje ORP „Gdynia” (eks-„Kościuszko”),  okręt-bazę Polskiej Marynarki Wojennej, 1940 r.
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Księżna Kentu wizytuje ORP „Gdynia” (eks-„Kościuszko”), okręt-bazę Polskiej Marynarki Wojennej, 1940 r.
Polscy żołnierze na pokładzie alianckiego statku
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Polscy żołnierze na pokładzie alianckiego statku
Brytyjski konwój na Morzu Śródziemnym
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Brytyjski konwój na Morzu Śródziemnym
Drobnicowiec S/s „Narwik” (brytyjskiego typu Empire) zakupiony w 1942 r. przez rząd RP dla spółki okrętowej GAL
źródło: narodowe archiwum cyfrowe, archiwum „mówią wieki”, wikipedia
Drobnicowiec S/s „Narwik” (brytyjskiego typu Empire) zakupiony w 1942 r. przez rząd RP dla spółki okrętowej GAL
Polscy marynarze i przewożeni żołnierze brytyjscy na M/s „Sobieski”, 1940 r.
źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
Polscy marynarze i przewożeni żołnierze brytyjscy na M/s „Sobieski”, 1940 r.
Ratowanie rozbitków z zatopionego statku
źródło: narodowe archiwum cyfrowe, archiwum „mówią wieki”, wikipedia
Ratowanie rozbitków z zatopionego statku
Jerzy Mieszkowski, kapitan S/s „Paderewski” storpedowanego na Atlantyku w 1942 r.
źródło: narodowe archiwum cyfrowe, archiwum „mówią wieki”, wikipedia
Jerzy Mieszkowski, kapitan S/s „Paderewski” storpedowanego na Atlantyku w 1942 r.
 Niemiecki wodnosamolot He-115 bombarduje aliancki statek na Morzu Północnym
źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, wikipedia
Niemiecki wodnosamolot He-115 bombarduje aliancki statek na Morzu Północnym
Ciężko uszkodzony torpedą S/s „Warszawa”  na holu brytyjskiej korwety, 26 grudnia 1942 r. Polski statek wkrótce ponownie został storpedowany i zatonął u brzegów Libii
źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, wikipedia
Ciężko uszkodzony torpedą S/s „Warszawa” na holu brytyjskiej korwety, 26 grudnia 1942 r. Polski statek wkrótce ponownie został storpedowany i zatonął u brzegów Libii
Frachtowiec S/s „Wigry”, który zatonął w wyniku sztormu u wybrzeży Islandii nocą z 15 na 16 stycznia 1942 r.
źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, wikipedia
Frachtowiec S/s „Wigry”, który zatonął w wyniku sztormu u wybrzeży Islandii nocą z 15 na 16 stycznia 1942 r.
Alianckie statki płoną na redzie Bari po niemieckim nalocie 2 grudnia 1943 r. – na dno poszedł wówczas także polski drobnicowiec „Lwów”
źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, wikipedia
Alianckie statki płoną na redzie Bari po niemieckim nalocie 2 grudnia 1943 r. – na dno poszedł wówczas także polski drobnicowiec „Lwów”
Tonie storpedowany statek handlowy
źródło: Archiwum „Mówią Wieki"
Tonie storpedowany statek handlowy
 Transatlantyk S/s „Kościuszko” w listopadzie 1939 r. został przemianowany na  ORP „Gdynia” i do 1941 r. służył jako baza Polskiej Marynarki Wojennej. Potem powrócił do dawnej nazwy i na szlaki morskie jako transportowiec
źródło: archiwum „mówią wieki”, muzeum arkadego fiedlera
Transatlantyk S/s „Kościuszko” w listopadzie 1939 r. został przemianowany na ORP „Gdynia” i do 1941 r. służył jako baza Polskiej Marynarki Wojennej. Potem powrócił do dawnej nazwy i na szlaki morskie jako transportowiec
Bronislaw Hurko, kapitan S/s „Tobruk” pływającego w konwojach do Murmańska
źródło: archiwum „mówią wieki”, muzeum arkadego fiedlera
Bronislaw Hurko, kapitan S/s „Tobruk” pływającego w konwojach do Murmańska
Tadeusz Dybek (z prawej), kapitan S/s „Kromań”. W środku jego żona Irena
źródło: archiwum „mówią wieki”, muzeum arkadego fiedlera
Tadeusz Dybek (z prawej), kapitan S/s „Kromań”. W środku jego żona Irena
S/s „Kromań”, mały tramp zwodowany w 1912 r., który pływał pod polską banderą w barwach Bałtyckiej Spółki Okrętowej
źródło: archiwum „mówią wieki”, muzeum arkadego fiedlera
S/s „Kromań”, mały tramp zwodowany w 1912 r., który pływał pod polską banderą w barwach Bałtyckiej Spółki Okrętowej
M/s „Chrobry”, fot. z 1939 r.
źródło: Wikipedia, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
M/s „Chrobry”, fot. z 1939 r.
Działo kal. 152 mm zamontowane na rufie M/s „Chrobry”
źródło: Wikipedia, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Działo kal. 152 mm zamontowane na rufie M/s „Chrobry”
Chrobry” płonie w norweskim Vestfjordzie, 14 – 15 maja 1940 r., zdjęcie wykonane z szalupy ratunkowej
źródło: Wikipedia, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Chrobry” płonie w norweskim Vestfjordzie, 14 – 15 maja 1940 r., zdjęcie wykonane z szalupy ratunkowej
Marynarze uratowani z „Chrobrego” na pokładzie brytyjskiego statku „Ulster  Monarch”
źródło: Wikipedia, ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”
Marynarze uratowani z „Chrobrego” na pokładzie brytyjskiego statku „Ulster Monarch”
Zygmunt Deyczakowski, kapitan M/s „Batory”, z oficerami alianckimi
źródło: Fotorzepa
Zygmunt Deyczakowski, kapitan M/s „Batory”, z oficerami alianckimi
 M/s „Batory” przybija do nabrzeża w Nowym Jorku, 1936 r.
źródło: ARCHIWUM „MÓWIĄ WIEKI”, wikipedia, east news
M/s „Batory” przybija do nabrzeża w Nowym Jorku, 1936 r.
M/s „Batory” powraca do Gdyni po wojennej tułaczce, kwiecień 1946 r
źródło: EAST NEWS
M/s „Batory” powraca do Gdyni po wojennej tułaczce, kwiecień 1946 r

Najważniejsze było mężne, ofiarne i odpowiedzialne wypełnianie obowiązku przez załogi naszej „drugiej małej floty”. Godne przyczynienie się do zwycięstwa w wojnie...

Początki polskiej floty handlowej były bardzo trudne. Próby tworzenia towarzystw żeglugowych i pozyskiwania statków okazywały się mało skuteczne, a same spółki – efemeryczne. Wyjątkiem była Sarmacja – zarejestrowana w Krakowie, mająca Gdańsk za port macierzysty. Działała w latach 1919 – 1926 i w szczytowym okresie dysponowała sześcioma statkami. Kolejny etap rozwoju wyznacza budowa polskiego „okna na świat" – portu w Gdyni i rok 1926, kiedy za sprawą ministra przemysłu i handlu Eugeniusza Kwiatkowskiego powstało państwowe przedsiębiorstwo Żegluga Polska. Wkrótce po nim przybyło kilku kolejnych znaczących armatorów: Polsko-Skandynawskie Towarzystwo Transportowe Polskarob, polsko-brytyjski Polbryt, a także Gdynia – Ameryka Linie Żeglugowe (GAL), znany pod tą nazwą od 1934 r., lecz pływający przez Atlantyk od roku 1930.

Powyższe cztery spółki posiadały niemal cały polski tonaż handlowy.

Ostatnie lata przed wojną to okres ponownego szybszego rozwoju. Przybyło kilkanaście nowych frachtowców, jednak najbardziej doniosłe było podniesienie bander na czterech nowych transatlantykach. Wcześniej GAL dysponował trzema zbudowanymi między 1910 a 1915 r. jednostkami: „Polonią", „Kościuszką" i „Pułaskim". Od 1933 do 1938 r. wskutek zmniejszenia liczby pasażerów na trasie transatlantyckiej obsługiwały one linię palestyńską (między Rumunią a portami Turcji, Grecji...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 9027

Spis treści
Zamów abonament