Ostatnia bitwa Haralda Srogiego

autor zdjęcia: Materiały prasowe Netflix

źródło: Rzeczpospolita

Kadr z drugiego sezonu serialu „Wikingowie: Walhalla” (odcinek 1). Od prawej: Leo Suter jako Harald Sigurdsson, Sam Corlett jako Leif Eriksson i Frida Gustavsson w roli Freydis Eriksdotter

autor zdjęcia: Peter Nicolai Arbo/Jorunn/wikipedia/domena publiczna

źródło: Rzeczpospolita

Olaf II Haraldsson (Święty), król Norwegii w latach 1016–1028, zginął w bitwie pod Stiklestad 29 lipca 1030 r. Niewiele brakowało, by tego dnia do Walhalli trafił też Harald Sigurdsson

autor zdjęcia: Materiały prasowe Netflix

źródło: Rzeczpospolita

Kadr z drugiego sezonu serialu „Wikingowie: Walhalla” (odcinek 2). Od lewej widoczni: Marcin Dorociński jako władca Rusi Kijowskiej Jarosław Mądry i Leo Suter w roli Haralda Sigurdssona

Ponad rok temu Netflix rozpoczął emisję drugiego sezonu serialu „Wikingowie: Walhalla” (premiera ostatniego sezonu: jeszcze w tym roku). Jednym z bohaterów, w którego wcielił się Leo Suter, jest Harald Sigurdsson, zwany też Haraldem Srogim. Zanim został królem Norwegii, poślubił córkę wielkiego księcia Rusi Kijowskiej – Jarosława Mądrego, którego w serialu zagrał wybitny polski aktor Marcin Dorociński. Nie ma dzisiaj zapewne nikogo, komu obce byłyby nazwa i legenda wikingów. Czy jednak do końca wiadomo, o kim mowa? I kim był słynny „ostatni wiking”?

Warto zauważyć, że występujący dzisiaj pod tą wspólną nazwą skandynawscy wojownicy w średniowieczu określani byli różnie – jako Normanowie, Danowie, Waregowie, Rusowie itd., w zależności kontekstu sytuacyjno-czasowego oraz od tradycji ludów, z którymi ci morscy piraci wczesnego średniowiecza się stykali. Samo słowo „viking”, oznaczające w języku staronordyckim morską wyprawę (wojenną, handlową czy eksploracyjną), przylgnęło jednak na trwałe do średniowiecznych mieszkańców Skandynawii.

Era wikingów

Spopularyzowany w XIX i XX stuleciu wizerunek klasycznego wikinga często rażąco odbiega od rzeczywistości. Za przykład niech posłuży chociażby spotykany i dziś wyróżnik normańskiego wojownika w postaci „rogatego” hełmu, który jest – co warto podkreślić – czystą mistyfikacją, niemającą uzasadnienia ani w przekazach kronikarskich czy ikonograficznych z epoki, ani w materiale archeologicznym. Podobnie rzecz się miała z dominującym rzekomo wśród Skandynawów zamiłowaniem do wojaczki i dalekich morskich wypraw, którymi w rzeczywistości zajmował się znikomy odsetek ich „aktywnej zawodowo” populacji. Większość zajmowała się gospodarką lokalną – rolnictwem, hodowlą, rybołówstwem czy rzemiosłem. Nawet zresztą wśród tych spośród Normanów, których...