Król jest nagi (2)

Wielu rozmówców zwracało uwagę na fakt, iż uzasadnienia w formie formularzowej jest o wiele trudniej zrozumieć nieprofesjonalnym uczestnikom procesu.

Uzasadnienie staje się w ten sposób zdawkowe, napisane skrótem myślowym, w sposób mechaniczny z użyciem oklepanych i powtarzalnych sformułowań. Pojawiają się zdania wyrwane z kontekstu. Uzasadnienia w formie formularza stwarzają wrażenie, że sąd nie rozpoznał w sposób rzetelny sprawy, co narusza prawo do obrony.

Z niektórych uzasadnień sporządzonych w tej formie w ogóle nie wynika, dlaczego sąd wydał określone rozstrzygnięcie. Takiego uzasadnienia mogłoby w ogóle nie być.

Jak odpowiedział jeden z respondentów: „Formularz uwalnia sąd od rzetelnej oceny dowodów”. Rozbicie w formularzu pozycji oceny poszczególnych dowodów, gdy został on częściowo uznany za wiarygodny, a częściowo nie, powoduje konieczność wertowania uzasadnienia („przeskakiwania między stronami”), aby zweryfikować, czy i w jakim zakresie sąd tak postąpił. Jest to szczególnie uciążliwe w przypadku spraw wieloosobowych bądź wielowątkowych, gdzie uzasadnienie wyroku jest bardzo obszerne.

Widoczna jest chaotyczność wywodów wobec niemożności kontynuowania myśli w ramach tej samej jednostki redakcyjnej albo też wymuszona tą formą konieczność powtarzania argumentacji. W jednej rubryce sąd wskazuje dowody, którym dał wiarę, a następnie te same dowody są w rubryce, w której nie daje tej wiary. Ciężko się zorientować w formularzu, które dowody co...