Władza gubi kierunek i wartości

Poprawka Senatu do nowelizacji ustawy o KRS sprzeniewierza się konstytucyjnej idei niezależności sądów i niezawisłości sędziów, a dla sędziów, którzy są ostoją demokracji, jest siarczystym policzkiem.

Nie można zniszczyć demokratycznego państwa prawnego bez udziału prawników, w tym sędziów. To jest oczywiste. Dla władzy natomiast zdecydowanie mniej oczywiste jest, czy w przywracaniu rządów prawa mogą uczestniczyć ci, którzy demokratyczne państwo prawa niszczyli. Do tego sprowadza się spór o przyznanie/nieprzyznanie neosędziom biernego prawa wyborczego do Krajowej Rady Sądownictwa.

Sejm ich go pozbawił, ale Senat uznał, że neosędziowie mogą kandydować do KRS. Jaki jest rodowód tego problemu? I jakie ma to znaczenie dla ukształtowania – zgodnie z art. 186 w zw. z art. 173 konstytucji – prawnych gwarancji niezależności KRS od władzy ustawodawczej oraz wykonawczej w procedurze powoływania sędziów?

Od konstytucyjnej KRS do neo-KRS

Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa z 8 grudnia 2017 r. zmieniła ustrojowe oblicze Rady i oczywiście także oblicze polskiego sądownictwa. W wymiarze systemowym miała trzy cele.

Po pierwsze, władza ustawodawcza i wykonawcza otrzymała jurydyczną legitymację, żeby „wkroczyć na pole działalności władzy sądowniczej” (wbrew jednoznacznej regulacji art. 173 w zw. z art. 10 konstytucji). Po drugie, ta jurydyczna legitymacja przekreśliła konstytucyjną zasadę równoważenia się trzech władz (art. 10), wprowadzając nieznaną konstytucji zasadę nadrzędności obu tych władz nad władzą sądowniczą. Po trzecie, zniesienie...