Szaleństwo w prawie

autor zdjęcia: mat. pras.

źródło: Rzeczpospolita

Mamy od 30 lat dość dobrą ustawę o ochronie zdrowia psychicznego, której nie zaszkodzi jednak drobny lifting, bo wiedza psychiatryczna przez ten czas się mocno zmieniła – pisze były rzecznik praw pacjenta szpitala psychiatrycznego.

Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego była jednym z pierwszych aktów prawnych, które w obszarze systemu ochrony zdrowia uchwalono w naszym kraju po 1989 r. Z ważniejszych przepisów wcześniej przyjęto tylko ustawę o zakładach opieki zdrowotnej, w której zdefiniowano katalog podstawowych praw pacjenta. To jednak wspomniana ustawa psychiatryczna z 19 sierpnia 1994 r. wyznaczyła na kolejne dekady np. zasady dotyczące uzyskania zgody od pacjenta, w tym pacjenta małoletniego oraz upośledzonego umysłowo, dziś częściej określanego osobą z niepełnosprawnością intelektualną.

Po PRL potrzebne było nowe prawo

Przyjęcie przez Polskę zaledwie pięć lat od końca PRL aktu prawnego odnoszącego się do kluczowych praw i wolności człowieka miało charakter wręcz symboliczny. Polscy psychiatrzy nie współpracowali, tak jak ich radzieccy koledzy, z władzą komunistyczną. Nie uniknęli jednakże błędów w relacji z pacjentami, w tym niestety błędów, które wprost naruszać mogły godność człowieka.

Współtwórca ustawy o ochronie zdrowia psychicznego prof. Stanisław Dąbrowski zaznaczał, że w szpitalach psychiatrycznych okresu Polski Ludowej zdarzały się niejednokrotnie przypadki niewłaściwego stosowania przymusu bezpośredniego, kontroli korespondencji, wykorzystywania pacjentów do prac gospodarczych oraz wieloletniego leczenia pacjentów bez jakiejkolwiek...