![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Jagiellonowie spychani na zachód
Małżeństwo wielkiego księcia litewskiego Aleksandra Jagiellończyka z Heleną, córką Iwana III, nie uchroniło Wielkiego Księstwa Litewskiego przed atakami Moskwy
Rok 1500 przyniósł klęskę Litwinów pod Wiedroszą, gdzie rozbito siły kniazia Konstantego Ostrogskiego, a on sam z najwyższymi dostojnikami państwa dostał się do niewoli. Później Litwa traci kolejne miasta, m.in. Newel, Wieliż, Toropiec, Białą, Dorohobuż oraz grody Siewierszczyzny na czele ze Starodubem i Czernihowem.
W następnych latach Rosjanie atakowali najważniejszą twierdzę pogranicza – Smoleńsk. Kto bowiem kontrolował Bramę Smoleńską, ten mógł wyprowadzić decydujący cios w samo serce tak Litwy, jak państwa moskiewskiego. Korytarzem smoleńskim prowadziły trakty wzdłuż Dniepru od Orszy do Smoleńska, a stąd przez Wiaźmę, Możajsk bezpośrednio do Moskwy. W 1514 roku Smoleńsk zajęły wojska Wasyla III. Strata była bolesna i nie rekompensowało jej nawet świetne zwycięstwo Konstantego Ostrogskiego pod Orszą.
W latach 1494 – 1522 Litwa utraciła na rzecz Moskwy olbrzymi pas terytorium ciągnący się od prowincji smoleńskiej po ziemie czernihowsko-siewierskie. Wyprawa Jana Tarnowskiego z 1535 roku, choć pełna sukcesów (Polacy odbili Homel i Starodub), zakończyła się podobnie jak wiele innych – z braku funduszy na utrzymanie wojska w dalszej służbie utrzymano jedynie Homel, a Rosjanie ponownie zajęli Siewierszczyznę.
Rywalizacja o „dominium maris Baltici”
Pierwsze lata panowania Zygmunta Augusta nie przynoszą nowych rozstrzygnięć na wschodzie. Rozejm...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
