Gdy podatnik ma kłopoty z wyliczeniami, wyręczy go fiskus

Jeśli brak jest danych niezbędnych do ustalenia rzeczywistej wielkości podstawy opodatkowania, urząd skarbowy może określić ją sam poprzez oszacowanie

Z reguły podstawa opodatkowania ustalana jest na podstawie dokumentacji prowadzonej przez podatnika i innych danych, które zawierają informacje niezbędne do jej określenia.

W praktyce może jednak okazać się, że niektórych faktur brakuje albo że prowadzona przez przedsiębiorcę dokumentacja jest nierzetelna. Dotyczy to zwłaszcza podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Za rzetelne uznawane są bowiem tylko księgi, które zawierają wpisy zgodne z prawdą, czyli odzwierciedlają wszystkie zdarzenia gospodarcze.

Nierzetelna księga

Jeśli w podatkowej księdze brak zapisów zdarzeń, które w rzeczywistości zaszły, zostały ujęte fikcyjne transakcje albo ewidencjonowane są kwoty w wartościach odbiegających od rzeczywistości, to księga uznawana jest za nierzetelną.

Podobnie gdy zawiera niezgodne z prawdą wpisy lub opuszczenia w księgowaniu. Taka księga, w przeciwieństwie do prowadzonej rzetelnie, nie korzysta z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą.

Tymczasem, jak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 16 listopada 2010 r. (I SA/ Gd 757/10), domniemanie wiarygodności ksiąg podatkowych chroni podatnika przed koniecznością każdorazowego dowodzenia wysokości podatku, którego obliczenie oparto na zapisach księgi.

Gdy jednak domniemanie to zostanie obalone, organ podatkowy może...