Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Bunkier nad ziemią, bunkier pod ziemią

29 kwietnia 2011 | Życie Warszawy | Rafał Jabłoński
Grudzień 1944 roku. Słońce stoi nisko, stąd  i długie cienie. Po prawej pl. Inwalidów  z niezidentyfikowanym wykopem w północnej części. Strzałka wskazuje na istniejący do dziś bunkier w al. Wojska Polskiego. Jasna plama wokół to ślad po wykopie  budowlanym, już zasypanym  ziemią
źródło: archiwum zygmunta walkowskiego
Grudzień 1944 roku. Słońce stoi nisko, stąd i długie cienie. Po prawej pl. Inwalidów z niezidentyfikowanym wykopem w północnej części. Strzałka wskazuje na istniejący do dziś bunkier w al. Wojska Polskiego. Jasna plama wokół to ślad po wykopie budowlanym, już zasypanym ziemią
Jedyny taki w Warszawie – ceglany schron wartowniczy, do którego wchodziło się zza muru, z terenu Szpitala Praskiego
autor zdjęcia: Jakub Ostałowski
źródło: Fotorzepa
Jedyny taki w Warszawie – ceglany schron wartowniczy, do którego wchodziło się zza muru, z terenu Szpitala Praskiego
Pl. Politechniki w 1946 roku, a na nim jeden z dwóch schronów Regelbau 58 (drugi był za plecami fotografa). Po prawej stronie typowy (niestety) widok tamtych lat – inwalida wojenny
źródło: PAP
Pl. Politechniki w 1946 roku, a na nim jeden z dwóch schronów Regelbau 58 (drugi był za plecami fotografa). Po prawej stronie typowy (niestety) widok tamtych lat – inwalida wojenny
Betonowy bunkier wartowniczy z terenu nieistniejącej już elektrowni na Powiślu
autor zdjęcia: Jakub Ostałowski
źródło: Fotorzepa
Betonowy bunkier wartowniczy z terenu nieistniejącej już elektrowni na Powiślu
Koszary SS przy Rakowieckiej w 1943 roku (dziś Sztab Generalny WP). Przy wjeździe – bunkier i kozły z drutu kolczastego
źródło: NAC
Koszary SS przy Rakowieckiej w 1943 roku (dziś Sztab Generalny WP). Przy wjeździe – bunkier i kozły z drutu kolczastego

Przed 67 laty Niemcy zniszczyli nam miasto, ale za to pozostawili po sobie ok. 500 schronów betonowych, ceglanych i ziemno-drewnianych. Do dziś dotrwało ponad 50.

Przeważająca część tego niechcianego spadku nigdy nie była wcześniej wykorzystana w walce, zaś po wojnie ignorowaliśmy ją. Gdy obiekty przeszkadzały – rozbierano je, a resztę przeważnie zasypywano ziemią. Dziś bunkry te traktuje się jako zabytki i nawet wykopuje, a potem przewozi na ekspozycje. Paradoksalnie to, co trafiło do Muzeum Powstania Warszawskiego, w czasie tegoż Powstania jeszcze nie istniało.

Ceglane, ale szkodziły...

W rok po wybuchu wojny Niemcy zaczęli fortyfikować miasto od wschodu, bo stosunkowo blisko przebiegała granica ze Związkiem Radzieckim. Planowano wystawienie 80 betonowych schronów bojowych (jak fachowo się je nazywa), ale do wojny z ZSRR skończyło się na 20. Można na niektóre trafić w okolicach Starej Miłosnej. Kiedy w 1944 roku sowieckie czołgi podeszły pod miasto, natknęły się właśnie na te bunkry, w pobliżu których wykopano jeszcze schrony ziemno-drewniane.

Z posiedzenia Rady Wojennej 2. Pancernej Armii Gwardii 31 VII – „Warszawskiego rejonu umocnionego samymi czołgami nie atakować", czyli linia okazała się skuteczna. Po wojnie zlikwidowała ją okoliczna ludność, wykopując wszystkie...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Brak okładki

Wydanie: 8915

Spis treści
Zamów abonament