Pod herbem „Lisa”, czyli Lwa
Miasto nad Szczarą opatrzone (do 1845 i po 1998) „Lisem" – herbem kanclerza wielkiego litewskiego i hetmana wielkiego litewskiego, a zarazem starosty słonimskiego Lwa Sapiehy, przemieniło się z litewskiego grodu w kwitnący na prawie magdeburskim ośrodek handlu i polityki.
Od 1500 roku było stolicą powiatu, od unii lubelskiej – ziemi. Sprawowano w nim sądy, a w latach 1597 – 1685, według przedwojennego przewodnika, „zapanował tu zwyczaj zjazdów przedsejmowych i popisów rycerstwa, co w dużej mierze przyczyniło się do dalszego rozwoju miasta". Świetność jego związana jest z opieką dwóch rodów – Sapiehów i Ogińskich.
„Czy jadąc szerokim, piaszczystym traktem z Dereczyna, dawnej rezydencji ks. Sapiehów, czy szosą od strony nudnych i brudnych Baranowicz, będących skrzyżowaniem paru linii kolejowych, czy wreszcie od strony starożytnego klasztoru żyrowickiego, miejsca popasu rycerstwa polskiego w wyprawach na Moskwę, zewsząd, przejeżdżając przez tę bogatą w lasy i wzgórki, średnio urodzajną okolicę, natrafisz na starożytne miasto Słonim. Z każdej z tych stron jadąc, zobaczysz najpierw szczyty wieżyc miasta; jeśli spieszysz z Dereczyna, roztworzą się nagle, jakby wielkie wrota. Zza wyniosłości ostatniej, między łgodnemi wzgórzami, ujrzysz miasto na płaskiej górze leżące. Konie każesz popędzać, lub motor silniejszym strumieniem zasilisz.
Radośnie wzywają cię strzeliste białe mury wyniosłych kościołów, gorąco witają rdzawe bryły dachów klasztornych. Wyciągają się do ciebie ramiona attyki przepięknej synagogi... Tu i ówdzie potężny dach, na masywnym bloku osadzony, uwagę twoją zwróci – to dawne budynki...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta