Tworzenie, łączenie i podział jednostek pomocniczych gminy

Samorząd | Statut jednostki pomocniczej, uchwalany przez radę gminy, jest aktem prawa miejscowego. Rada określa 
w nim organizację i zakres działania danej jednostki, ale musi stosować się do wymagań wynikających z ustawy. Anna Puszkarska
radca prawny

Zgodnie z art. 5 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) gmina może tworzyć jednostki pomocnicze (sołectwa, dzielnice, osiedla i inne). Jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy, w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Zasady tworzenia, łączenia, podziału i znoszenia takich jednostek powinny zostać określone w statucie gminy. Statut gminy ustala także uprawnienia jednostek pomocniczych do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy (art. 51 ust. 3 u.s.g.).

Obowiązkowe konsultacje z mieszkańcami

Natomiast organizacja i zakres działania konkretnej jednostki pomocniczej zostają określone przez radę gminy odrębnym statutem, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami (art. 35 ust. 1 u.s.g.). Statut uchwala się dla każdej jednostki pomocniczej. Nie można uchwalić go bez wskazania jednostki, w której ma obowiązywać. Konsultacje z mieszkańcami mają tylko opiniodawczy charakter, ale są obligatoryjne.

Podkreśla się, że nie wystarcza podanie projektu statutu do publicznej wiadomości. Konieczne jest także przekazanie wyjaśnień mieszkańcom terenu, których statut ma dotyczyć, stworzenie realnych możliwości sformułowania przez nich uwag lub propozycji oraz rozważenie tych propozycji czy zastrzeżeń. Sposób dokonywania konsultacji powinien zostać określony w uchwale rady gminy poprzedzającej czynność...