Bunt katolików w Meksyku: Cristeros - żołnierze Boga

źródło: AFP

Kawaleria Cristeros dowodzona przez Victoriano Ramíreza, zwanego El Catorce

źródło: Getty Images

Gen. Obregón, Pancho Villa i amerykański generał John Pershing (ok. 1915 r.)

źródło: Getty Images

Egzekucja generała Arnulfo R. Gómeza (5 listopada 1927 r.)

Bunt meksykańskich katolików, który przeszedł do historii jako Cristiada, miał przeciw sobie armię rządową, zamożnych współwyznawców, większość biskupów i papieża, a w końcu przegrał z pragmatyką władzy.

Blisko 100 lat temu rewolucyjne rządy Meksyku siłą wyzwalały lud spod reakcyjnych wpływów Kościoła. Wkrótce Pius XI uznał bezradność doczesnych środków wobec przemocy, wzywając do modlitwy za ginący Kościół meksykański. Jednak urzędowa walka z religią najbardziej rozsierdziła sam lud, który wystąpił zbrojnie przeciw wyzwolicielom. Dwa fanatyzmy skoczyły sobie do gardeł, równie nieprzejednane i zaślepione wzajemnym bestialstwem.

Czas radykalnych asekurantów

Antyklerykalizm zawsze był skazą meksykańskiej polityki. Legislacje godzące w Kościół wprowadzały, a potem utrzymały wszystkie kolejne reżimy aż do wrogiego rozwodu tronu z ołtarzem za czasów indiańskiego prezydenta Benito Juáreza, co już wtedy ściągnęło na kraj falę konserwatywnych rebelii. Antykościelnej busoli nie odwrócił nawet cesarz Maksymilian pochodzący z arcykatolickiej dynastii Habsburgów. Także zachowawcza dyktatura Porfirio Díaza utrzymała zimnowojenny balans libertynów i klerykałów.

Jednak rewolucjonistom z 1910 r. rozdział państwa i Kościoła już nie wystarczał. W wojnie domowej zwyciężył najbardziej wulgarny libertynizm, skażony poważnie marksizmem, co wyzwoliło wśród pretendentów do władzy licytację na radykalizm.

Dzięki sojuszowi z gen. Álvaro Obregónem rządy objął Venustiano Carranza,...