Nietzsche – polski nadczłowiek?

źródło: Wikimedia

Młody Nietzsche w mundurze pruskim

źródło: Wikimedia

Fryderyk Nietzsche (1844–1900)

źródło: Wikimedia

Herb Radwan używany m.in. przez ród Nickich

Wybitny filozof gardził Niemcami i uważał się za potomka polskiej szlachty. Choć ustalona w czasach III Rzeszy wersja oficjalna robi z niego 100-procentowego Niemca, to są poszlaki, by sądzić, że w jego żyłach płynęła polska krew.

Fryderyk Nietzsche jest dzisiaj „filozofem wyklętym". Ponieważ niemieccy naziści posługiwali się zwulgaryzowaną wersją jego teorii o nadludziach, do Nietzschego przylgnęła łatka „protonazisty". Jego myśl jest szufladkowana jako niemiecka filozofia nacjonalistyczna, a rada, by idąc do kobiet, nie zapominać o wzięciu ze sobą bicza, może wywoływać oburzenie w czasach #MeToo. Nietzsche jest jednak również znienawidzony przez sporą część prawicy, głównie za swoją krytykę chrześcijaństwa i prowokacyjne hasło o śmierci Boga. Filozofię Nietzschego zna, nawet bardzo pobieżnie, jedynie garstka intelektualistów. Niewiele osób zdaje więc sobie sprawę z tego, że ten filozof mógłby stać się gwiazdą polskiej polityki historycznej. Nietzsche bardzo ostro bowiem krytykował w swoich dziełach Niemców, w tym ich militaryzm oraz bezwzględne posłuszeństwo wobec władzy. Niejako antycypował to, co się stanie z tym narodem w pierwszej połowie XX w. Przy tym darzył ogromną sympatią Polaków i sam się uważał za potomka polskiej szlachty. Czy jednak to, że miał się za człowieka o polskich korzeniach, było objawem jego ekscentryczności, czy też te twierdzenia miały realne podstawy? Miłosz Sosnowski w swojej pracy „Badania nad rodowodem i tożsamością narodową Fryderyka Nietzschego" wskazuje, że są bardzo poważne poszlaki, by mówić o możliwym polskim pochodzeniu tego wielkiego filozofa....