Jakie szanse mają pozwy zbiorowe przed sądami

W jednym z pierwszy wyroków dotyczących pozwu grupowego, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że przedmiotem postępowania o ustalenie odpowiedzialności pozwanego 
są okoliczności wspólne wszystkim członkom grupy 
a nie okoliczności indywidualnie dotyczące 
poszczególnych członków.

Postępowanie grupowe jest elementem polskiego porządku prawnego od 19 lipca 2010 r., kiedy weszła w życie ustawa z 17 grudnia 2009 r. o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (u.d.r.p.g. bądź ustawa). Polski ustawodawca wyprzedził wiele krajów europejskich i wyszedł naprzeciw inicjatywom Komisji Europejskiej, która dąży do usprawnienia procedur zbiorowego dochodzenia roszczeń. Rozwiązania dotyczącej tych postępowań przyjęte w poszczególnych państwach różnią się między sobą.

Dwa reżimy prawne

Obecnie, jeśli pojawiają się głosy krytyczne wobec u.d.r.p.g., to są to nadal zastrzeżenia co do efektywności tego mechanizmu, w tym do długotrwałości postępowania. Rozwiązaniem dla tego rodzaju zdiagnozowanych bolączek była nowelizacja ustawy, która weszła w życie 1 czerwca 2017 r. (ustawa z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności; dalej: nowelizacja). Zgodnie z jej art. 13 przepisy u.d.r.p.g. w nowym brzmieniu stosuje się do postępowań wszczętych od dnia jej wejścia w życie, czyli od 1 czerwca 2017 r. Od tej daty obowiązują niejako dwa reżimy prawne dla postępowań grupowych: pierwszy, „starszy" (przepisy w pierwotnym brzmieniu), który znajduje zastosowanie do postępowań grupowych, w których pozew został złożony przed 1 czerwca 2017 r., oraz drugi, „nowy" (przepisy z uwzględnieniem...