Prymus przed egzaminem

źródło: morisfoto/shutterstock

Odejście od węgla w 2030 r. jest wyjątkowo szybką dekarbonizacją regionu nie tylko jak na warunki polskie, ale też europejskie

Jest jeden region w Polsce – Wielkopolska Wschodnia – który oficjalnie zadeklarował odejście od węgla w 2030 r., a osiągnięcie neutralności klimatycznej w 2040 r. To aż 10 lat wcześniej, niż planuje to zrobić cała Unia Europejska.

Aby podkreślić znaczenie tej deklaracji oraz podzielić się swoimi doświadczeniami na poziomie globalnym, region jako pierwszy w Polsce oficjalnie dołącza do Powering Past Coal Alliance (PPCA), światowego sojuszu tworzonego przez państwa, samorządy i firmy, które zdecydowały się na dekarbonizację swoich gospodarek do 2030 r.

Wielkopolska Wschodnia ma więc szansę wykorzystać swój potencjał oraz ambicje interesariuszy zaangażowanych w sprawiedliwą transformację, by stać się wzorem dla innych regionów przechodzących przez podobny proces. Region odrobił lekcję z partycypacji społecznej. Teraz z powodzeniem może uczyć inne regiony w Polsce i Unii, jak konsultować strategiczne dokumenty, jak zachęcać do oddolnego zgłaszania pomysłów i jak dzielić się wiedzą w terenie.

Na poziomie lokalnym deklaracja regionu już jest, ale jak przekuć ją na praktykę? Jak odejść od węgla, aby uratować klimat i jednocześnie wzmocnić lokalną gospodarkę? Szczególnie, kiedy sprawnej transformacji w duchu just and fast nie ułatwia ślimacze tempo odchodzenia od węgla na poziomie krajowym, widoczne na przykładzie wieloletnich zaniedbań, które doprowadziły do kryzysu wokół Turowa.

Nie ma jednej transformacji, nie ma jednego sposobu, magicznego narzędzia, które zamieni Wielkopolskę Wschodnią w pogórnicze, poodkrywkowe Eldorado. Czego zatem potrzeba, żeby prymus sprawiedliwej...