O jeden podpis za daleko, czyli nieistniejące postanowienia

Sąd Najwyższy mógł złagodzić swe poprzednie stanowisko, zamiast w nie brnąć i bronić tezy, że podpisując się na końcu postanowienia, nie podpisał się pod treścią z jego początku.

Czasy się zmieniają, ale formalizm procesowy w orzecznictwie trzyma się mocno. Przykładem jest uchwała Sądu Najwyższego z 6 października 2022 r. (III CZP 112/22). SN odpowiadał na pytanie, czy wydane na posiedzeniu niejawnym postanowienie jest orzeczeniem istniejącym, gdy wobec wskazania w nim zwięźle zasadniczych powodów rozstrzygnięcia (art. 357 par. 5 k.p.c.) nie podpisano bezpośrednio sentencji (rozstrzygnięcia), tylko podpis złożono pod całością dokumentu.

Gdzie sygnowane

Innymi słowy, postanowienie sporządzono wraz z krótką wzmianką wyjaśniającą przyczyny rozstrzygnięcia, a podpis złożono na końcu. W praktyce chodziło więc o miejsce złożenia podpisu pod dokumentem postanowienia.

SN stwierdził, że takie postanowienie jest orzeczeniem nieistniejącym. Z uchwały nie wynika, czy podpis powinien być jeden (tylko pod sentencją), czy dwa (pod sentencją i wzmianką). Tego dowiemy się z jej uzasadnienia (jeszcze niesporządzonego), a może dopiero z kolejnej uchwały, przy okazji odwrotnej konfiguracji.

Nie jest to zagadnienie nowe, bo podobne, skrajnie formalistyczne, poglądy SN wyrażał już wcześniej....