Dziesięć książek, które miały zmienić Polskę
U źródeł każdej z przypomnianych tu książek tkwiło przekonanie, że słowo może zmienić człowieka. A skoro człowieka, to i naród. W pełni nie udało się to autorowi żadnego z tych dzieł i w tym sensie ponieśli oni porażkę.
Pozostawili jednak po sobie trwałe ślady, odmieniając życie jednostek i wpływając — niekiedy trwale – na myślenie społeczne. Zdecydowana większość czytelników „Rz” widziałaby pewnie w podobnym zestawieniu książek, które miały zmienić Polskę (cezurę czasową postawiliśmy na początku XX stulecia, szeregując utwory według dat ich wydania) zupełnie inne tytuły. Wdzięczni będziemy za alternatywne rankingi, bo przy okazji uda się może wydobyć z zapomnienia pozycje, które choćby ze względu na ich niespotykaną temperaturę emocjonalną – a ta jest wspólna dla wszystkich przywoływanych tutaj dzieł – nie powinny przynależeć wyłącznie do literackiej, historycznej i kulturowej archiwistyki. Poza tym myślenie o Polsce poprzez książki, dostarcza wiedzy – także o nas samych.
1 Roman Dmowski „Myśli nowoczesnego Polaka” (1903)
– uznane za katechizm ruchu narodowego. Apel do uczuć patriotycznych narodu, który z wolna zapominał już o polskości, roztapiając się w zaborczym żywiole. Zatem przede wszystkim przypominał narodowi, kim jest; że to narodowym interesom winny być podporządkowane wszystkie interesy partykularne. Główną podstawą patriotyzmu – pisał – „jest niezależny od woli jednostek związek moralny z narodem, związek sprawiający, że jednostka zrośnięta przez pokolenia ze swym narodem w pewnej szerokiej sferze czynów nie ma wolnej woli, ale musi być posłuszna woli zbiorowej...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta