Lokaut może być odpowiedzią na strajk

źródło: materiały prasowe

Część załogi zakładu protestuje i powstrzymuje się od pracy, co uniemożliwia wykonywanie obowiązków także pozostałej większej grupie zatrudnionych. Czy pracodawca może się przed tym bronić zamykając zakład?

Lokaut nie jest w Polsce popularny. Eksperci spierają się, czy taka forma oddziaływania na związki zawodowe jest w ogóle dozwolona. Warto jednak przyjrzeć się tej instytucji bliżej. Chociaż z pozoru może się wydawać, że jest to działo wymierzone w związki zawodowe, to w praktyce umiejętnie skonstruowane prawo do lokautu zapewni równowagę między partnerami społecznymi.

Zachwiana równowaga

Zacząć jednak należy od opisu kilku sytuacji, gdy w sporze zbiorowym pozycja związków zawodowych jest zdecydowanie silniejsza od tej, jaką ma pracodawca.

Przykład 1

Organizacja związkowa przeprowadza w zakładzie referendum strajkowe, a następnie ogłasza strajk. Biorą w nim udział wszyscy pracownicy. W rezultacie dochodzi do całkowitego przestoju w pracy zakładu.

Przykład 2

Sytuacja jest analogiczna – strajk w zakładzie. Różnica polega na tym, że strajkuje jedynie część załogi. Są to jednak pracownicy kluczowi dla obsługi całego przedsiębiorstwa (np. kierowcy w firmie transportowej), dlatego pozostali, niestrajkujący zatrudnieni nie mogą efektywnie pracować.

W obu przypadkach firma ponosi straty ekonomiczne, spowodowane np. opóźnieniami w dostawie towarów. To naturalna konsekwencja legalnej akcji protestacyjnej, jaką jest strajk i wpisuje się w ryzyko ekonomiczne pracodawcy.

Jeden szczegół decyduje...