Straż nocna

źródło: Rijksmuseum Amsterdam / Alonso de Mendoza / Wikipedia

Ten obraz Rembrandta z 1642 r. oficjalnie zatytułowany jest „Kompania Fransa Banninga Cocqa i Willema van Ruytenburgha". Bywa także zwany „Strażą nocną" lub „Wymarszem strzelców".

Warto zacząć od tego, że dzieło Rembrandta, pozostające w zasobach amsterdamskiego Rijksmuseum, od jesieni roku 2019 r. poddawane było renowacji. Nietypowej. Obrazu nie zabrano z sali muzealnej – można go było podziwiać, a jednocześnie podpatrywać pracę ekspertów od renowacji. Wykonano tysiące zdjęć i laserowe skany, a przebieg prac można było na bieżąco śledzić na stronie muzeum. „Operacja »Straż nocna«" pochłonęła ok. 3 mln euro. Poprzednia renowacja miała miejsce w 1975 r. – po ataku nożownika, który pociął dzieło (w 1990 r. kolejny szaleniec oblał obraz kwasem siarkowym – na szczęście uszkodził jedynie wierzchnią warstwę werniksu).

Obraz po raz pierwszy został „okaleczony" w 1715 r. – okazał się zbyt duży dla wnętrz pałacu królewskiego, dlatego obcięto go od góry i po obu bokach, najwięcej z lewej strony. Obecnie oficjalne wymiary obrazu i tak są imponujące: 363 x 437 cm.

Zamówienie od kompanii

W roku 1640 Rembrandt przyjął zlecenie namalowania grupowego portretu jednego z oddziałów milicji obywatelskiej, która oddała honory królowej Francji Marii Medycejskiej w czasie jej wizyty w Amsterdamie w 1638 r. Na czele stała kompania dowodzona przez kapitana Fransa Banninga Cocqa i to właśnie ją artysta sportretował na obrazie „Straż nocna".

Dzieło przedstawia ponad 20 postaci, choć tylko 18 z nich to...