Sportowcy wśród ofiar zbrodni katyńskiej

autor zdjęcia: Mariusz Bodnar/Materiały prom.

źródło: Rzeczpospolita

Wystawa „Sportowcy dla Niepodległej: KATYŃ” w warszawskim Centrum Olimpijskim

autor zdjęcia: Archiwum rodzinne Artura Bilewskiego

źródło: Rzeczpospolita

Trening Józefa Barana-Bilewskiego przed igrzyskami olimpijskimi w Amsterdamie, 1928 r.

autor zdjęcia: narodowe archiwum cyfrowe

źródło: Rzeczpospolita

Reprezentacja Polski w piłce nożnej na igrzyskach w Paryżu. Marian Spojda siedzi 1. z lewej, 1924 r.

Wystawa „Sportowcy dla Niepodległej: KATYŃ” podróżuje po Polsce. Plansze przedstawiają opowieść o zasłużonych sportowcach, którzy w chwili próby stanęli do walki w obronie naszej wolności i niepodległości. Byli częścią elit II RP, których chcieli pozbyć się Sowieci.

W 80. rocznicę odkrycia grobów katyńskich ukazały się: książka Instytutu Łukasiewicza „Sportowcy dla Niepodległej: KATYŃ” oraz wystawa i katalog pod tym samym tytułem. Jesienią plansze ruszyły w drugi objazd po Polsce (dotarły m.in. do Katowic, Poznania, Piotrkowa Trybunalskiego i Pruszkowa). Historycy oceniają, że ofiarą zbrodni katyńskiej padło kilkuset sportowców i działaczy sportowych. Autorzy wystawy i katalogu prezentują historie kilkanaściorga, których losy udało się zrekonstruować za pomocą archiwalnych tekstów prasowych i publikacji naukowych. Są wśród nich pierwsi polscy olimpijczycy, a także prekursorzy, którzy jeszcze przed odzyskaniem niepodległości przez Polskę przecierali szlaki kolejnym pokoleniom sportowców. Pierwszy polski zwycięzca w międzynarodowych zawodach lekkoatletycznych, pierwsza kobieta w Europie, która wykonała skok ze spadochronem z wysokości 5000 m, jeden z pierwszych polskich metodologów sportu – to między innymi o nich opowiadają książka, katalog i wystawa.

– W czasach przedwojennych wielu sportowców kończyło studia – zwraca uwagę dr hab. Robert Gawkowski, historyk sportu. – To byli dobrze wykształceni ludzie, którzy tworzyli intelektualną kadrę państwa polskiego. Kiedy analizujemy działania zbrodniczych reżimów, takich jak hitlerowska III...