Kresowa mozaika wyznaniowa
W chwili, gdy podpisywano akt konfederacji warszawskiej, Rzeczpospolita była mozaiką etniczną i wyznaniową, a jej południowo-wschodnie rubieże – tereny Wielkiego Księstwa Litewskiego i inkorporowane ziemie ukrainne – odznaczały się szczególnie dużą różnorodnością religijną. Na długo przed pojawieniem się nowinek reformacyjnych obok dominującego na tych obszarach prawosławia oraz drugiego pod względem zasięgu katolicyzmu, działały tu wspólnoty ormiańskie, karaimskie, muzułmańskie, a także gminy żydowskie. Idee reformacyjne dotarły dość szybko na Kresy – już w latach 30. i 40. XVI wieku pojawiły się tu pierwsze wspólnoty luterańskie. Podobnie jak w Koronie luteranizm zaczął się najwcześniej rozprzestrzeniać wśród mieszczan pochodzenia niemieckiego. Wraz z upływem czasu znalazł uznanie i wyznawców również z innych grup społecznych. Jednocześnie coraz większą popularność zaczęły zdobywać idee i nauka Jana Kalwina. Pomimo prób zahamowania postępów reformacji przez władców nowe prądy szybko upowszechniały się, zyskując coraz więcej zwolenników wśród kresowych elit.
Najbardziej znanym przedstawicielem ruchu reformacyjnego w połowie XVI w. był Mikołaj Radziwiłł...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta