Jesień nihilistów

Dziennik podróży w przeszłość (10)

Złoty październik zamienił się w dżdżystą, pochmurną jesień. Euforia niedawnych dni, tygodni kończyła się już. – Znowu przykręcili śrubę – tak mówiono. Rozwiązano redakcję „Po prostu”. Był to tygodnik na miarę nadziei tamtego czasu. Zamieszczano na jego łamach reportaże i artykuły o wyklętych dotąd żołnierzach Armii Krajowej, powrotach Polaków z syberyjskich łagrów. Piętnowano nieprawości systemu. Czytaliśmy z wypiekami na twarzy sprawozdania z procesów rehabilitacyjnych niesłusznie skazanych i więzionych z powodów politycznych. Dowiadywaliśmy się o okrutnych śledztwach. Nazwa tygodnika odpowiadała treści. Po prostu z trudem, jak po grudzie, usiłowano pisać prawdę.

Ale tylko do czasu. Komuniści przystąpili do uderzenia. Uznali, że najwyższy już czas skończyć z rosnącym pragnieniem wolności. W obronie rozwiązanej redakcji czasopisma odbyła się demonstracja na placu przed Politechniką. Byłem wśród tłumu. Wznosiłem okrzyki w obronie „Po prostu”. Odczułem siłę zbiorowości, scalanie się jednostek w masę. Miałem wrażenie nagle odrodzonej jedności. Nie ma jej latami, wszyscy rozproszeni, zastraszeni, zagubieni. Aż naraz jeden wyzwalający sygnał i ludzie się stapiają. Powstaje bryła. Toczy się jak lawina. Nikną wątpliwości, uchodzi strach. Poczułem się jak cząstka ogromu. Nie było żadnego „jak”, byliśmy tylko „my”. Szarżowała na nas milicja, specjalne oddziały, Golędzinów. Napierali...