ZUS nie może naliczać składek, które się przedawniły

źródło: Rzeczpospolita

UBEZPIECZENIA | Jeśli organ rentowy wymierzy podstawę wymiaru składek za okres, za który należności już się przedawniły, przedsiębiorca powinien odwołać się do sądu z żądaniem uznania tego postępowania za bezprzedmiotowe.

Każde zobowiązanie – zarówno cywilnoprawne, jak i publicznoprawne – ulega przedawnieniu. Podobnie jest z należnościami z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne. Aktualnie przedawniają się one co do zasady po upływie pięciu lat (lub 10 lat – w zależności od daty powstania obowiązku ubezpieczeniowego), licząc od dnia, w którym stały się wymagalne.

Powstaje pytanie, czy przedawnieniu może ulec również prawo do ustalania podstawy wymiaru składek. Problem ten dotyczy głównie pracowników i zleceniobiorców, ale odnosi się także do osób prowadzących działalność gospodarczą. Kwestie te, w przeciwieństwie do przedawnienia zapłaty składek, nie są jednoznacznie uregulowane w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 963) i mogą powodować problemy w praktyce.

Zamknięty rozdział

Podstawowym celem instytucji przedawnienia, czyli ograniczenia czasowego możliwości spełnienia obowiązku zapłaty składek, jest stabilizacja stosunków społecznych oraz publicznoprawnych. Leży ona w interesie zarówno ubezpieczonych, jak też płatników i ZUS. Drugi cel to dyscyplinowanie organów, aby stan niepewności co do praw i obowiązków nie istniał bez ograniczeń czasowych. Stanowi to swego rodzaju gwarancję dla bezpieczeństwa prawnego ubezpieczonych i płatników....