Strażnica i klucz królestwa

źródło: materiały prasowe

Tak wygląda makieta grodu santockiego, która pokazuje jego rozmach.

źródło: materiały prasowe

Widok obecny Santoka i grodziska z lotu ptaka.

źródło: materiały prasowe

Odkopane podwaliny wału.

Opisywany przez Galla Anonima i Jana Długosza Santok to miejsce o wielkiej przeszłości. Przypomina ją Muzeum Grodu.

Santok to pradawny Sątok. Słowo oznaczało zlewisko dwu rzek. Gród położony w miejscu naturalnie obronnym, jakim były widły rzek Warty i Noteci, odegrał ważną rolę w organizacji państwa polskiego przez pierwszych Piastów. Gall Anonim w swojej „Kronice polskiej" nazywa to miejsce: „regni custodia et clavis" – „strażnica i klucz  królestwa".

Haki i piloty

Badania dendrochronologiczne wskazują, że około 970 roku, w czasach Mieszka I, powstał gród, a także osada obronna na granicy państwa Piastów i Pomorza Zachodniego. Gród miał średnicę około 240 metrów i zabudowę drewnianą. Do naszych czasów zachowały się zarysy wałów grodu i podgrodzia oraz fragmenty fosy. Na szczególną uwagę zasługuje fragment konstrukcji wału grodu, wykonany z bierwion dębowych w technice hakowej, który u podstawy miał do 16 metrów szerokości, zaś wysokość 6-8 metrów. Od strony północno-zachodniej do grodu prowadził drewniany wjazd. W Santoku wzniesiono wiele domów w konstrukcji zrębowej.

Na terenie grodu mieściła się siedziba archidiakonatu. Pierwszą świątynię w Santoku zbudowano w X lub XI wieku. Podczas prac archeologicznych odkryto pozostałości konstrukcji z kamienia. Dziś jednak nie wiadomo, co to był za...