![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Nie poznała go nawet siostra Zula...
Podczas pobytu na Syberii Piłsudski nabierał wiedzy o socjalizmie. Szczególnie czas spędzony w Tunce (1890 – 1892) miał na niego wręcz formacyjny wpływ. Był tam najmłodszym z 19 zesłańców. Większość z nich posiadała polityczne doświadczenia i odegrała w życiu młodego zesłańca ogromną rolę.
W Tunce ukształtowały się jego poglądy i sposób postrzegania świata, prowadzenia polityki, umiejętność wsłuchiwania się w poglądy innych i dochodzenia do kompromisu – tak charakterystyczne dla pierwszego pokolenia polskich socjalistów.
Najważniejsze jednak, że podczas zesłania swoje poglądy na socjalizm zabarwił nieodwołalnie biało-czerwonym odcieniem. Z owego odcienia uczynił papierek lakmusowy, weryfikując nim każdego polityka, a socjalistę w szczególności. Rewolucja robotnicza miała być w istocie kolejnym, za to powszechnym i tym razem zwycięskim powstaniem narodowym. Wprowadzenie reform społecznych nie mogło więc wyprzedzić budowy Niepodległej.
Pozostając ofiarą despotyzmu carskiego, nie chciał i pewnie mentalnie nie mógł oderwać rewolucji socjalnej od sprawy odrodzenia narodowego. To samo zresztą dotyczy innego z uczestników planowanego zamachu na cara Aleksandra III, wybitnego geologa Józefa Łukaszewicza. Pamiętajmy, że obu wymienionych, a i wielu innych im podobnych, wtłoczył w te koleiny carat: najpierw deprawując uczniowskie dusze, a potem zsyłając ich na Syberię czy do Szlisselburga.
Wpływ zesłania był tak duży, że po powrocie z niego Piłsudski był w stanie wpłynąć na losy tworzącej się właśnie Polskiej Partii Socjalistycznej, a z czasem przejąć w niej przywództwo. Gdy 1 lipca 1892 roku po pięciu latach nieobecności zjawił się w Wilnie, wielu znajomych...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
