Historia polskiej bankowości cz. 1
System bankowy › Pierwsze banki powstały na ziemiach polskich w XVI wieku. Ich szybki rozwój przypadł na czasy zaborów w wieku XIX. Nowoczesny system ukształtował się w 20-leciu międzywojennym. Przemysław Szubański przemyslaw.szubanski@parkiet.com
Choć już w późnym średniowieczu był w Polsce kapitał, pozwalający na działalność bankową, to jednak pierwsze banki pojawiły się w wieku XVI. Wcześniej działalność kredytowa łączona była z handlową, prowadzili ją kupcy. Odrębną sferą było bankierstwo żydowskie, ograniczone mocno przez statut warecki z 1423 roku, zakazujący Żydom udzielania pożyczek pod zastaw ruchomości.
Zaczęło się w XVI wieku
Pierwszymi prawdziwymi bankami były organizowane przez kościół banki pobożne – monter pietatis, wzorowane na instytucjach powstałych we Włoszech w XV wieku. Udzielały one kredytu bezprocentowego pod zastaw, czerpiąc środki na działalność z jałmużny.
Trzy najstarsze polskie monter pietatis założył Piotr Skarga: w 1579 roku w Wilnie, w 1537 roku w Krakowie i w 1589 roku w Warszawie. Krakowski bank przetrwał do 1948 roku. Banków takich powstało wiele. Pożyczały głównie na krótko – nie dłużej niż rok. W XVII wieku zaczęto odchodzić od bezprocentowych pożyczek – kosztowały one na ogół 7 proc. Większość banków pobożnych upadła podczas wojen szwedzkich.
II połowa XVII i znaczna część XVIII wieku to zastój w bankowości, spowodowany wojnami i rozpadem państwa. Wszystko zmieniła epoka stanisławowska, kiedy to Warszawa stała się jednym z ważniejszych centrów finansowych Europy. Warszawskie domy bankowe przyjmowały depozyty –...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta