Jak polityczny gangster uwiódł Niemców

autor zdjęcia: Harlingue/Roger-Viollet via AFP

źródło: Rzeczpospolita

Zgodnie z powojennymi ustaleniami traktatu wersalskiego Niemcy musieli m.in. ograniczyć liczebność wojsk do 100 tys. oraz zdemontować wszystkie czołgi i samoloty

źródło: Rzeczpospolita

Adolf Hitler (1889–1945) – zdjęcie wykonano w 1933 r. Everett Collection/shutterstock

Historycy są zgodni: bez I wojny światowej i klęski Niemiec Adolf Hitler nie pojawiłby się na politycznym firmamencie. Zresztą seryjny kopista pocztówek sam również nie owijał w bawełnę: „11 listopada 1918 r. stałem się politykiem”, mawiał. Tego dnia Niemcy zawarli rozejm na francuskim froncie wojny.

28 czerwca 1914 r.: w tym dniu serbscy nacjonaliści zamordowali następcę tronu imperium Habsburgów. Wypowiedzenie wojny Serbii przez cesarza w Wiedniu uruchomiło spiralę zawartych wcześniej sojuszy. Wielkie mocarstwa skoczyły sobie do gardeł. Wśród nich Niemcy. Neurotyczny cesarz Wilhelm II od dwóch dekad forsował wielki plan utworzenia niemieckiego supermocarstwa, wojenny konflikt uznał więc za dar niebios. W sojuszu z Habsburgami zamierzał złamać kark rywalom: Rosji, Francji i Anglii.

Mit niezwyciężonej armii

Plany kajzera wzięły jednak w łeb. Jego poddani długo wierzyli w zwycięstwo Niemiec. Wojenna propaganda podbijała ten bębenek. Zresztą na froncie wschodnim wojska niemieckie weszły na terytorium Rosji jak nóż w masło. Ale załamanie się nagle w lecie 1918 r. frontu francuskiego zmusiło Wilhelma II do kapitulacji. USA, Anglia i Francja wygrały wojnę. Skoro jednak niemiecka armia nie poniosła spektakularnej militarnej klęski, a przegrana wojna zadała cios monarchii – cesarz abdykował i na jej gruzach powstała republika. Wojskowi i arystokracja rozpoczęli polowanie na czarownice, czyli szukanie winnych. Największym wzięciem cieszyła się spiskowa teoria o wbitym armii niemieckiej nożu w plecy. Wydumał ją Paul von Hindenburg, naczelny dowódca armii kajzera, a od 1925 r. prezydent Republiki...