Szkolenia i konferencje

Poznaj nasze produkty

e-sklep

Komunikaty

Newsletter

Zaloguj

Załóż konto

Pliki cookies Czym są pliki cookies [?]

Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

POPRZEDNI ARTYKUŁ Z WYDANIA NASTĘPNY ARTYKUŁ Z WYDANIA

Wyzwolenie stolicy: mit o ciężkich walkach

16 stycznia 2009 | Życie Warszawy

źródło: PAP

Polskie wojsko przechodzi przez plac Trzech Krzyży. Po wojnie podawano, że był to przemarsz na defiladę w Al. Jerozolimskich 19 stycznia. Istniały wątpliwości co do datowania fotografii, ponieważ nie widać śniegu, jaki zalegał wówczas na ulicach

źródło: PAP

I znów propaganda – to zdjęcie było publikowane po wojnie jako świadectwo radości mieszkańców z wyzwolenia stolicy. To kolejna inscenizacja, bo – jak wspominali pierwsi powracający – wśród wypalonych ruin nie ocalały żadne sztandary

źródło: PAP

Słynna defilada 19 stycznia w ruinach stolicy. Na trybunie – oficjele, a wśród nich premier Rządu. Tymczasowego Edward Osóbka-Morawski (w kapeluszu), prezydent Krajowej Rady Narodowej Bolesław Bierut (w papasze). A co przed nim? Dywany zabrane z jakiegoś mieszkania na Pradze (bo z lewej części miasta Niemcy wszystko wywieźli). Ciekawe, czy powróciły one do właścicieli?

źródło: PAP

Lotnicze zdjęcie wykonane przez Niemców 28 grudnia 1944 roku. Podobnie wyglądała sytuacja 17 stycznia 1945 roku. Żołnierze 2. batalionu 16. pułku piechoty wchodzili na most od strony Pragi po ocalałym przęśle. Potem schodzili na lód, omijali cztery zerwane (czerwone strzałki) i po drabinach (zielona strzałka) dostawali się na ostatnie – przy lewym brzegu. Na kronice filmowej z końca stycznia widać, że drabiny miały około 10 metrów długości. Po wojsku wchodzili po nich powracający mieszkańcy. To nie były żarty – kto spadł – nie przeżył. Strzałka żółta wskazuje na niemieckie pole minowe

Od 64 lat, 17 stycznia, obchodzona jest rocznica zbrojnego oswobodzenia Warszawy. Tymczasem to mit stworzony przez władze komunistyczne. Stolica została zajęta niemal bez walki, straty wśród żołnierzy były minimalne

Rafał Jabłoński

O tak zwanym wyzwoleniu Warszawy powstały całe tomy, drobiazgowo opisujące działania I Armii WP. Tymczasem nasi żołnierze raz w tej wojnie mieli szczęście – nie musieli prowadzić ciężkich bojów. Weszli do prawie niebronionego miasta, a raczej tego, co z niego zostało.

Z dala od prawdy

Legenda o wyzwoleniu Warszawy budowana była latami. Każdego roku dzień 17 stycznia media fetowały jako wielką rocznicę, a opracowania historyczne „podkręcały” wydarzenia. Pisano na przykład: „...batalion nacierał z kierunku północno-zachodniego wzdłuż Przasnyskiej i Stołecznej (dziś Popiełuszki – przyp. red.) w stronę Dworca Gdańskiego”. Słowo „nacierał” sugerowało wymianę ognia i spychanie przeciwnika. Tymczasem był to niemal spacer, co potwierdzają inne relacje.

Nie wiadomo dokładnie, ilu żołnierzy zginęło podczas całej operacji. Forsowanie rzeki i zajmowanie miasta dokonało się 16 i 17 stycznia. Tymczasem, jak wynika z dokumentów, od 1 do 20 stycznia straty wojsk polskich wyniosły w sumie 79 zabitych w walkach i 54, którzy utracili życie podczas wypadków. Najczęściej były to utopienia przy przekraczaniu rzeki. Znane są przypadki zapadania się lodu pod...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta

Masz już wykupiony dostęp? Zaloguj się

POPRZEDNI ARTYKUŁ Z WYDANIA NASTĘPNY ARTYKUŁ Z WYDANIA