Powrót do przeszłości

Musimy wyobrazić sobie inną przyszłość miast i zacząć ją tworzyć. Mamy na to coraz mniej czasu – pisze prezes stowarzyszenia Miasto Jest Nasze.

Zamknij oczy i wyobraź sobie miasto przyszłości. Co widzisz? Naszpikowany wieżowcami skyline? Idealne tafle szklanych fasad budynków? Świecące zewsząd światła ekranów? Obłe bryły nowych modeli samochodów na ulicach? Gęsty tłum ludzi wpatrzonych w urządzenia, które pozwolą im pozostawać w rozszerzonej rzeczywistości? Niezależnie od tego, co dokładnie zobaczyłeś, zatrzymaj się i dobrze zapamiętaj ten obraz. Tak wygląda iluzja. A może należałoby wręcz powiedzieć: wielkie kłamstwo?

Latami raczono nas wyobrażeniem miast przyszłości opartymi o mit technokratycznego, utopijnego megalopolis. Podwaliny pod ten mit położono już w początkach ubiegłego stulecia, w takich obrazach trafiających do masowej wyobraźni, jak choćby film „Metropolis" Fritza Langa. Kolejne wizje – czasami także dystopijne, jak choćby ta z filmu „Blade Runner" – kopiowały albo zwielokrotniały ten model. Opierał się on na dwóch filarach: po pierwsze, wizji całkowitego zwycięstwa cywilizacji nad naturą, absolutnej dominacji ludzi i ich wytworów. Po drugie, na wierze w technologię i jej moc wprowadzania postępu....