Istota obowiązku alimentacyjnego

Treść art. 128 k.r.o., zgodnie z którym obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny), obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo, funkcjonuje bez zmian w polskim systemie prawnym już od 1965 r. Wydaje się, że ta formuła przepisu powinna być w związku z tym dostatecznie wyjaśniona i ugruntowana w praktyce.

Okazuje się jednak, że interpretacja tej regulacji prawnej powinna uwzględniać zmieniającą się aksjologię również w stosunkach rodzinnych, zwłaszcza gdy sama istota tej regulacji w licznych przypadkach potrafi budzić dużo emocji. Obrazuje to, po pierwsze, liczba wydanych w oparciu o nią orzeczeń, i to na różnych płaszczyznach (niezakłócone relacje rodzinne nie skutkowałyby koniecznością wypowiadania się na ten temat przez sądy), po drugie, sama treść tych orzeczeń, uwzględniających zasady współżycia społecznego, które niejako łagodzą skrajne emocje spotykane w tych sprawach zarówno od strony osób, wobec których obowiązek ten został zaniedbany, jak i od strony osób nadmiernie zobowiązanych czy osób roszczących zbyt dużo i próbujących znacznie rozciągać ten obowiązek.

Niekiedy obowiązek alimentacyjny, z uwzględnieniem jego zakresu podmiotowego i przedmiotowego, skutecznie zniechęca do tworzenia czy formalizowania relacji prawnorodzinnych wedle zamysłu...