Największym wrogiem Polski pozostała Rosja...
Wybuch wojny rosyjsko-japońskiej w 1904 roku ukazał słabość caratu, co z kolei było jednym ze źródeł rewolucji, która wybuchła rok później na ulicach Petersburga. Te wydarzenia otworzyły Piłsudskiemu możliwości działania w wymiarze międzynarodowym: pojechał do Japonii, szukając sojusznika w walce z Rosją.
Przed wizytą w Japonii i podczas jej trwania odbył wiele rozmów z politykami i wyższymi wojskowymi tego kraju. Był do tego przygotowany, wbrew temu, co zarzuca mu czarna legenda okresu PRL. Mówił po francusku i angielsku, który przyswoił sobie podczas pobytów w Londynie, niemieckiego nauczył się w domu rodzinnym i w Galicji, a rosyjski znał ze szkoły i z zesłania.
Witold Jodko-Narkiewicz 8 lutego 1904 roku wysłał do posła japońskiego w Wiedniu list z propozycją współpracy PPS z Japonią. Po uzyskaniu kontaktu z posłem Tadasu Hayashi i attaché wojskowym płk. Taro Ustunomija 19 marca 1904 roku Jodko złożył posłowi memoriał w sprawie utworzenia legionów polskich mających walczyć z Rosją u boku wojsk japońskich. W nawiązaniu do tego, ale i na polecenie CKR, Piłsudski przygotował analizę sytuacji geograficzno-strategicznej Syberii oraz plan i kosztorys akcji „dla obserwowania poruszeń armii rosyjskiej”.
Zostały one wręczone Japończykom w Londynie. Piłsudski zdawał sobie sprawę, że współpraca z PPS była im potrzebna do uzyskania jeszcze jednego źródła informacji o armii rosyjskiej i do dywersji na linii transsyberyjskiej. Dla Piłsudskiego natomiast celem współpracy było pokazanie sprawy polskiej na forum międzynarodowym i pomoc techniczna dla ruchu niepodległościowego w Polsce.
[W. Jędrzejewicz, Sprawa Wieczoru. Józef Piłsudski a wojna...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta