„Gorący” rejon NSZ Mrozy
Jesienią 1945 r. doszło do kolejnej reorganizacji struktur podziemia NSZ w Mrozach. Terror komunistyczny zmuszał część ujawnionych żołnierzy Armii Krajowej do pozostania w strukturach konspiracyjnych. Szeregi NSZ zasilali ścigani przez bezpiekę byli żołnierze AK, którzy ujawnili się w dobrej wierze przed kilkoma tygodniami w Woli Rafałowskiej
„NSZ ginie, ale nie poddaje się" – por. Zygmunt Jezierski „Orzeł" – podczas ostatniego boju z obławą UB i KBW w Grodzisku 3 czerwca 1948 r.
Podczas obu okupacji: niemieckiej i komunistycznej, w Mrozach (powiat Mińsk Mazowiecki) działalność konspiracyjna sporej części młodzieży skupiła się wokół charyzmatycznego lidera miejscowego Stronnictwa Narodowego – kpr. WP (por. NSZ) Mariana Gadomskiego „Niedźwiadka". We wrześniu 1939 r. Gadomski wrócił z frontu do domu i dostosował funkcjonowanie placówki SN do warunków okupacyjnych. W kręgu konspiracyjnego SN w Mrozach z czasem zaczęła się skupiać młodzież z działającej w miasteczku w międzywojniu 62. Mazowieckiej Drużyny Harcerzy im. T. Kościuszki kierowanej przez Leonarda Krysiaka. Po przeszkoleniu znaleźli się oni w drużynie Hufców Polskich afiliowanej przy podziemnym Stronnictwie Narodowym w Mrozach.
Konspiracja SN
W 1941 roku w Mrozach zawiązały się struktury wojskowe konspiracyjnego SN – Narodowej Organizacji Wojskowej (NOW). Bazą SN i NOW była przedwojenna sieć koleżeńskich kontaktów działaczy Stronnictwa obrastająca z czasem nowymi sympatykami. W 1943 r. doszło na terenie gminy kuflewskiej (do niej administracyjnie należały Mrozy) do częściowego scalenia struktur wojskowych SN z Armią Krajową. Nie obeszło się wówczas bez rozłamu w miejscowym podziemiu narodowym....
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta