Szlakiem kół zębatych

autor zdjęcia: Piotr Guz

źródło: Rzeczpospolita

Jeden z przystanków na trasie szlaku krakowskiej techniki to Fabryka Wyborów Emaliowanych założona w 1937 roku i przejęta przez Oskara Schindlera.

Krakowski Szlak Techniki łączy 17 obiektów przemysłowych z przełomu XIX i XX wieku. To pierwszy tego typu szlak w Polsce.

Spacerując ulicami miasta, należy szukać plakietek w postaci dwóch zębatych kół – od 2006 roku oznaczane są nimi budowle wchodzące w skład szlaku.

Wśród przystanków na trasie wiodącej śladami krakowskiej techniki znajdują się miejsca tak znamienne, jak Fabryka Wyborów Emaliowanych przy Lipowej 4. Założona w 1937 roku przez Izraela Kohna, Wolfa Luzera Glajtmana i Michała Gutmana (jako Pierwsza Małopolska Fabryka Naczyń Emaliowanych i Wyrobów Blaszanych „Rekord") po dwóch latach została przejęta przez sudeckiego Niemca, współpracownika Abwehry, Oskara Schindlera (i przemianowana na Deutsche Emailwarenfabrik). Resztę tej historii znamy – setki Żydów uratowanych dzięki zatrudnieniu w fabryce, powieść Thomasa Keneally'ego „Arka Schindlera", ekranizacja Stevena Spielberga.

Od 2007 roku w budynku administracyjnym byłej Emalii mieści się oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, które utworzyło tu stałą wystawę „Kraków – czas okupacji 1939–1945". Na terenie fabryki znajduje się także otwarte w 2011 r. Muzeum Sztuki Współczesnej (MOCAK), zajmujące sześć zaadaptowanych budynków i jeden nowy.

Po sąsiedzku, przy Lipowej 3, miała...