Zatrzymanie wadium przez zamawiającego

Interpretacja art. 46 ust. 4a i 5 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1579 z późn. zm., dalej jako „p.z.p."), określającego przypadki zatrzymania wadium, budziła w orzecznictwie wątpliwości. O ile wydaje się, że najnowsze stanowisko Sądu Najwyższego wyjaśnia je, to jednak w niektórych przypadkach niepewny pozostaje sposób zastosowania tych regulacji prawnych w konkretnych stanach faktycznych.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lipca 2011 r., sygn. akt II CSK 675/10 (orzecznictwo SN dostępne na www.sn.pl), uznał, że „art. 46 ust. 4a (...) należy interpretować z uwzględnieniem reguł wykładni celowościowej. Zamawiający ma prawo zatrzymać wadium wraz z odsetkami, gdy wykonawca nie składa wymaganych dokumentów lub oświadczeń, nie zaś w przypadku, gdy – jak w niniejszej sprawie – przekazuje informacje w niewłaściwej formie (faksem, zamiast w formie pisemnej), a po nieznacznym upływie wyznaczonego terminu doręczony zostaje oryginał dokumentu. O istnieniu ryzyka zmowy wykonawców – czemu przeciwdziałać ma omawiana regulacja – można byłoby mówić w przypadku całkowitej bierności wykonawcy, gdyby umyślnie i celowo nie podporządkował się wezwaniu zamawiającego. Przyjęcie odmiennego stanowiska i uznanie, że do zatrzymania wadium może dojść w każdej sytuacji, gdy wykonawca nie wypełni należycie wezwania zamawiającego, stwarza pole do nadużyć ze strony zamawiającego. Możliwe staje się wówczas wykorzystywanie instytucji wadium jako sposobu na uzyskanie nienależnego przysporzenia. Odmiennej wykładni nie dałoby się pogodzić z dyrektywą zacieśniającego tłumaczenia regulacji wyjątkowych (exceptiones non sunt extentendae) o szczególnie restrykcyjnym charakterze, do których niewątpliwie należy zaliczyć art. 46 ust. 4a u.p.z.p.".

Ocena przyczyn nieleżących po stronie wykonawcy powinna uwzględniać...