Katownie Polski Ludowej
Przez więzienie mokotowskie przy Rakowieckiej w Warszawie, więzienia w Rawiczu, Wronkach i Fordonie, na zamku w Lublinie – miejsca symbolizujące terror epoki stalinowskiej – przeszły w latach 1945 – 1956 tysiące polskich patriotów, tych, którzy słowem i czynem sprzeciwiali się komunistycznej władzy.
Na części z nich dokonano mordu sądowego (m. in na Witoldzie Pileckim i Emilu Fieldorfie), wielu zmarło podczas odbywania kary. W zakładzie w Rawiczu zakończył życie w 1950 roku Kazimierz Pużak, więzień caratu, wybitny działacz PPS, podczas II wojny przewodniczący podziemnego parlamentu – Rady Jedności Narodowej, skazany na 1,5 roku w procesie moskiewskim i na dziesięć lat więzienia w Polsce Ludowej. W więzieniu we Wronkach zmarł w 1949 r., najprawdopodobniej zamordowany, ppłk Wacław Lipiński, jeden z organizatorów obrony Warszawy we wrześniu 1939 r., podczas okupacji niemieckiej i w PRL jeden z twórców konspiracji piłsudczykowskiej, skazany początkowo na karę śmierci zamienioną na dożywocie. Szacuje się, że w latach 1944 – 1956 z powodów politycznych 350 – 400 tysięcy ludzi znalazło się w więzieniach i aresztach.