![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Skamieniałe miasto z dna morza
Stojąc przy schronisku PTTK w Karłowie w Górach Stołowych, patrzę na urwiste stalowoszare skalne ściany Szczelińca Wielkiego wyłaniające się wysoko ponad zielenią lasu.
Z tej perspektywy przypominają mi tajemniczy płaskowyż z powieści Arthura Conan Doyle’a „Zaginiony świat”. Tyle że pisarza inspirowała południowoamerykańska Roraima. Zarzucam plecak i wyruszam na podbój największych w Polsce skalnych miast.
Większa część Gór Stołowych położona jest w Czechach – do Polski należy nieco ponad 50 kmkw, a do naszych sąsiadów aż dziesięć razy więcej.
Góry z piasku
Swój fenomen i majestat Góry Stołowe zawdzięczają płytowej budowie geologicznej i ukształtowaniu terenu. Charakteryzuje je budowa inwersyjna – materiał, z którego zostały zbudowane góry, gromadził się w obniżeniu niecki środkowosudeckiej zalanej przed niemal stoma milionami lat płytkim morzem. Z wyżej położonych obszarów: Karkonoszy i Masywu Śnieżnika spływały do morza rzeki, niosąc miliony ton piaszczystych osadów. Te gromadziły się na dnie, tworząc kolejne warstwy, wywierające presję na poprzednie. Pod wpływem tego nacisku i temperatury panującej na dnie morza luźny piasek zmienił się w litą skałę. Około 65 mln lat temu Sudety zostały ponownie wypiętrzone. I tu rewelacja: Góry Stołowe zostały wyniesione, ale nie zostały sfałdowane, tak jak otaczające je inne sudeckie pasma. Warstwy skał leżą poziomo, jedna na drugiej. Kilkanaście milionów lat temu rozpoczął się proces rzeźbienia płyty piaskowca. Panował wówczas wilgotny i...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
