Dziewięć wieków joannickiej tradycji

W 2013 roku obchodziliśmy 900-lecie wydania bulli papieża Paschalisa II „Pie postulatio voluntatis" z 15 lutego 1113 roku, która potwierdzała istnienie Zakonu Maltańskiego oraz nadała mu pełną suwerenność zarówno wobec władz świeckich, jak i kościelnych. MACIEJ KOSZUTSKI

W rzeczywistości początków zakonu należy szukać wcześniej, w latach 60. XI wieku. Wtedy to pobożna konfraternia z republiki morskiej Amalfi wykupiła od Al-Mustansira – kalifa z dynastii Fatymidów – plac „o rzut kamieniem na południe od Grobu Świętego", na którym wybudowano kompleks szpitalny. Fundacja obejmowała również starsze budynki: żeński klasztor Matki Boskiej Łacińskiej (Santa Maria Latina) powstały za rządów kalifa Haruna ar-Raszida – tego, który usiłował zawrzeć sojusz militarny z Karolem Wielkim wymierzony przeciw Cesarstwu Bizantyjskiemu. Patronem zakonu został św. Jan Chrzciciel, zwany św. Janem Jerozolimskim. Stąd oficjalna nazwa zakonu brzmi: Suwerenny Rycerski Zakon Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego, zwany Rodyjskim i Maltańskim. Potocznie jego członkowie nazywani są joannitami, szpitalnikami oraz, w nawiązaniu do jego głównych siedzib, rycerzami rodyjskimi i kawalerami maltańskimi. Historię zakonu można podzielić na cztery okresy: działalność w Ziemi Świętej w Jerozolimie i Akce do upadku Akki w 1291 roku, działalność na...