Nieoczywista miłość do demokracji

Socjolog z Uniwersytetu SWPS przedstawia wyniki badań swojego zespołu nad tym, jak Polacy postrzegają demokrację i co sądzą o alternatywnych wobec niej ustrojach państwa i sposobach sprawowania władzy.

Światowa politologia od dziesięcioleci zadaje obywatelom w różnych zakątkach świata pytanie o akceptację i ocenę demokracji jako systemu politycznego. To pierwsze jest pytaniem normatywnym – czy demokracja jest pożądanym system? Najlepiej to zrozumieć, gdy jest ona oceniana na tle niedemokratycznych alternatyw.

W porównawczych badaniach tym alternatywnym tłem są trzy polityczne reżimy – rządy wojskowych, rządy ekspertów i władza charyzmatycznego przywódcy. Sensem tak zadawanego pytania, identycznie brzmiącego w różnych kontekstach, jest porównanie przestrzenne – międzykrajowe (jak poparcie dla tych różnych form ustrojowych ma się w poszczególnych krajach?) oraz w czasie (jak w różnych okresach kształtuje się stosunek do tych form ustrojowych w tym samym kraju?).

Niniejszy artykuł dotyczy Polski, a zatem będzie to porównanie w czasie. Przedstawimy tu dane z jesieni 2015 r., z połowy kwietnia 2020 r. oraz z początku maja 2020 r.

Co myśli miasto, co wieś

W badaniu Polskiego Generalnego Studium Wyborczego (PGSW) z 2015 r. – jak i w pozostałych dwóch punktach czasowych – zdecydowanie najpopularniejszym ustrojem dla Polaków jest demokracja. Opowiada się za nią ponad cztery piąte Polaków (83 proc. ocenia ten ustrój jako „bardzo dobry" lub „raczej dobry",...