![[?]](https://static.presspublica.pl/web/rp/img/cookies/Qmark.png)
Nagrobki
Ustawianie nagrobków na mogile zmarłego sięga starożytności. Księga Rodzaju 35,20 podaje: „A Jakub postawił na jej grobie pomnik. Pomnik ten jest na grobie Racheli po dziś dzień”.
Tradycyjnie uznano, że ustawia się pomnik w pierwszą rocznicę śmierci i jest to powinność religijna. Kształt i forma nagrobka zmieniała się w zależności od czasu i miejsca. Wśród Żydów aszkenazyjskich jest to przeważnie pionowa płyta wykonana z kamienia, drewna, a w XIX w. też i z żeliwa, zakończona prostokątnym, trójkątnym lub półkolistym zwieńczeniem, zwana przeważnie macewą (z hebr. nagrobek). Epitafium w języku hebrajskim było umieszczone po jej stronie wschodniej.
Zmarłego chowano twarzą w kierunku Jerozolimy, stąd grób i pomnik jest ustawiany na linii wschód – zachód. Macewa jest często podparta z tyłu blokiem kamiennym o prostokątnym lub półkolistym przekroju, bardzo rzadko zdobionym. Do formy macewy nawiązują głazy narzutowe stawiane na grobach na cmentarzach żydowskich północno-wschodniej Polski do XIX w. z powodu braku innego rodzaju kamienia.
Od XVI w. w zwieńczeniu nagrobka pojawiają się zazwyczaj płasko rzeźbione symboliczne przedstawienia imienia, zawodu, zasług zmarłego lub symbole śmierci, smutku, żałoby. Na XVIII-wiecznych pomnikach liczba symboli i ich wielkość powoduje niekiedy brak miejsca na epitafium i trudno określić, czy są to elementy dekoracyjne czy symboliczne przedstawienia. Malowanie nagrobków (dziś w większości niezachowane) nadało im dodatkowo niesamowity, wręcz nierealny nastrój.
Innym typem...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta
