Dusza stepowa
Najsławniejsza w literaturze polskiej kresowa fraza powstała 185 lat temu, a wyszła spod pióra Antoniego Malczewskiego, który swój pierwszy drukowany (i jedyny wybitny) utwór – „Marię” rozpoczął od pytania: „Ej, ty na szybkim koniu, gdzie pędzisz, kozacze?”
Niezależnie od przeróżnych kontekstów, w jakich słowa te były i są przywoływane, „Maria” nosząca podtytuł „Powieść ukraińska” jest jednym z najwybitniejszych i wciąż niedostatecznie znanych dzieł polskiego romantyzmu. Autor wydał ją, mając 32 lata. W następnym, 1826 roku zmarł.
Ten kresowy, związany z Wołyniem poeta urodził się i umarł w... Warszawie. Jego ojciec Jan Malczewski walczył przeciw Rosjanom, by w końcu przystąpić do targowicy, za co obdarowany został tytułem generała wojsk carskich. Matka – Konstancja – zmarła w 1800 roku i chłopcem opiekowała się Julianna Skibicka, w której domu w Krzemieńcu Antoni Malczewski znalazł miejsce dla siebie, podobnie jak w miejscowym Gimnazjum Wołyńskim, późniejszym Liceum Krzemienieckim.
W 1811 r. wstąpił do wojska Księstwa Warszawskiego. W wyprawie Napoleona na Moskwę nie wziął udziału; fortyfikował Modlin i przeżył oblężenie twierdzy w roku 1813. Prowadził burzliwe życie, kochał się, miewał romanse, staczał pojedynki. Kilka lat podróżował po Europie, w ślad za adorowaną przez niego księżną...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta