Ziemia obiecana szaleńców bożych

źródło: Fine Art Images/Heritage Images/Getty Images

Caryca Aleksandra z dziećmi w towarzystwie Rasputina. Zdjęcie wykonano w 1908 r.

Nigdzie na świecie szarlatani religijni proklamujący się samozwańczo prorokami i mesjaszami nie czują się tak dobrze i nie mają takiego posłuchu jak w Rosji.

Wszyscy na świecie słyszeli o Rasputinie, tajemniczym tiumeńskim chłopie, którego 30 grudnia 1916 r. zabiła grupa młodych rosyjskich arystokratów na dziedzińcu pałacu Jusupowów nad Mojką.

W niesamowitej fizjonomii tego samozwańczego mnicha kryła się kwintesencja charakteru rosyjskiego chłopa. Niczym święty z ikony był wysokim, szczupłym mężczyzną o gładko przyczesanych długich, tłustych włosach. Broda nadawała mu ascetyczny wygląd eremity, a niemal płonące spojrzenie elektryzowało hipnotycznym blaskiem. Kiedy bardzo niskim, choć nieco chrapliwym głosem wygłaszał płomienne kazania, wpadał w religijną ekstazę.

Ale Rasputin wcale nie był pierwszym szaleńcem religijnym, który wniknął do carskiej rodziny. Rosja to kraj, w którym ciągle pojawiali się jacyś cudotwórcy i obłąkańcy uważający się za Chrystusa.

Nawiedzeni szaleńcy

Przed Rasputinem rolę nadwornego cudotwórcy pełnił mnich Iliodor, opat klasztoru w Carycynie i przez pewien czas spowiednik carycy Aleksandry. Zanim Rasputin zbliżył się do Romanowów, Iliodor był najbardziej wpływowym człowiekiem w rosyjskiej Cerkwi. Aby wzmocnić przekonanie carycy o swojej świętości, nie cofał się przed niczym, nawet przed wprowadzeniem na dwór umysłowo chorego Mitii Kolaby, który wił się przed cesarską parą na podłodze i bełkotał z pianą na ustach. Iliodor przekonywał carycę, że...