Jak najbliżej społeczeństwa
Druga połowa 1921 roku otwierała pierwszy, od co najmniej siedmiu lat okres, w którym na ziemiach polskich nie grzmiały działa i nie prowadzono regularnych działań wojennych. Ostatni zryw Polaków, jakim było trzecie powstanie śląskie, kończył krwawe zapasy, z których Polska wyszła odrodzona i zwycięska.
Rok 1921 zapisał się zawarciem pokoju z Rosją w Rydze oraz uchwaleniem konstytucji, zwanej potem marcową. Oba wydarzenia otwierały okres pokojowego rozwoju, ale i zabliźniania ran, odbudowy ze zniszczeń, łączenia w jedną całość ziem rozszarpanych zaborami przez ponad stulecie. Zdemobilizowano ponad 700 000 żołnierzy. 7 stycznia 1921 roku ogłoszono nową ustawę o organizacji najwyższych władz wojskowych, a niezadługo potem zapoczątkowano ograniczanie wydatków na wojsko w budżecie państwa. Wynosiły one w kolejnych latach budżetowych (1921 – 1925) od 30 do 42 procent. Konieczna była redukcja liczebności Wojska Polskiego z blisko 400 000 żołnierzy w sierpniu 1921 roku do 266 403 z początkiem 1922 roku.
Szeregi wojska w pierwszych latach II RP były najliczniejszą szkołą narodowego i państwowego myślenia, a doświadczenie walki o niepodległość i granice wspólnym i integrującym doświadczeniem żołnierzy ze wszystkich zaborów. A o różnicach między nimi świadczył nawet stopień wykształcenia. Najmniejszy procent analfabetów-żołnierzy wywodził się z Galicji i Wielkopolski, najwięcej było ich pośród poborowych i ochotników z Kongresówki i Kresów.
Piłsudski był nie tylko w wojsku czynnikiem sprawczym błyskawicznej, patriotycznej edukacji. Podtrzymywał ją także po zakończeniu wojny, jeżdżąc po wszystkich zakątkach kraju. Jego wizyty były metodą integrowania społeczeństwa...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta